Текст книги "Sisterdark / Сястра-Цемра(СИ)"
Автор книги: Влада Гуринович
Жанр:
Современная проза
сообщить о нарушении
Текущая страница: 13 (всего у книги 17 страниц)
Я не памыл╕лася. У пятн╕цу мяне выкл╕кала дырэктарка, сарва╝шы з урока ф╕з╕к╕. Заз╕рнула ╝ клас, нават не паздаро╝ка╝шыся з наста╝н╕цай, ╕ пагардл╕ва, як за╝сёды, к╕нула: 'Скавыш, да мяне ╝ каб╕нет!' Я не тое каб спалохалася, мне проста зраб╕лася непрыемна. Не люблю, кал╕ мне мазг╕ дзя╝буць. Але ╝ любым выпадку, плакаць яны мяне не прымусяць, хай не спадзяюцца нават.
У дырэктарск╕м каб╕неце мяне чакала яснавяльможная хе╝ра – Уп╕р Каялов╕ч, з ╕м нейкая бялявая паненка ╝ м╕н╕-спадн╕цы ╕ цыв╕льным жакец╕ку, як╕ сядзе╝ на ёй, як ваенная ╝н╕форма, а таксама – нечаканчык! – той самы фацэт з белага 'мерса', з як╕м мы два дн╕ таму гаман╕л╕ на шашы. Усё так╕ ж прыл╕заны ╕ глянцаваны, ╝ акулярчыках ╕ чорным п╕нджаку. Ц╕кавенька, што ён тут роб╕ць, ён жа ╝ Расто╝ зб╕ра╝ся? З'ездз╕╝ ужо?
Ледзь угледзе╝шы ╬п╕ра, я адразу ж уся наструн╕лася. Тольк╕ б не пача╝ прыставаць са сваёй кн╕жкай. Кн╕жку я так ╕ не прачытала. Ледзьве адолела пару раздзела╝ ╕ к╕нула. Нейкая феерычная лухта – я не магла пазбав╕цца ╝ражання, быццам чытаю п╕сан╕ну форумнага бота-прапагандыста. Стыль адз╕н ╕ той жа, ╕ тэз╕сы, ╕ метафары... Дарэчы, а ц╕ не ╬п╕р ╕м метадычык╕ п╕ша? Суцэль магчыма. Размярко╝ваюць потым па выканкамах, а ╬п╕р стрыжэ купоны за коп╕райт. На шчасце, пра кн╕гу ╬п╕р нават не ╝згада╝. Ледзь тольк╕ я ╝вайшла, ён падхап╕╝ся ╕ рушы╝ мне насустрач.
– Та╕са, добры дзень! – сказа╝ ён. – У мяне для вас радасная нав╕на. Хаця вы ╝жо, напэ╝на, у курсе. Вы бачыл╕ маё паведамленне на е-мейлы?
– Я не правярала пошту, – адказала я.
– О, так нават лепш, – узрадава╝ся ╬п╕р. – У так╕м выпадку, вас чакае найпрыемны сюрпрыз, Та╕са. Выда╝цы азнаём╕л╕ся з вашым╕ творам╕ ╕ знайшл╕ ╕х ген╕яльным╕. Прадста╝н╕к╕ рэдакцы╕ адмыслова наведал╕ся з в╕з╕там ╝ Овельск, каб пагутарыць з вам╕ асаб╕ста.
'Непагана', сказала я сабе.
Фацэт ╝ акулярах пры╝зня╝ся з крэсла ╕ працягну╝ мне руку для прыв╕тання.
– Герман Бенцыянав╕ч Стрыг╕н. П╕ар-менеджэр, – сказа╝ ён.
'Ды ня╝жо?' падумала я.
– Та╕са, – прамов╕ла я ╝слых.
Мы пац╕снул╕ адно аднаму рук╕. Далонь яго была трох╕ пульхная ╕ нейкая ненатуральна мяккая, як быццам пад скурай ╝ яго было жэле. Мне зраб╕лася брыдка, але я пастаралася гэтага не паказваць.
– Рады знаёмству, Та╕са. Хаця, мы часткова ╝жо знаёмыя, ц╕ не так? – сказа╝ спадар Стрыг╕н, усм╕хаючыся.
Бялявая ╝ жакеце аказалася значна больш лакан╕чнай.
– Бергманава. Карэктар, – коратка прадстав╕лася яна, нават не працягну╝шы мне рук╕.
– Скавыш. Та╕са, – адказала я тым жа тонам.
Тут у нашу гутарку ╝мяшалася дырэктарка.
– Герман Бенцыянав╕ч, гэта вял╕к╕ гонар ╕ для мяне, ╕ для ╝сёй нашай установы! – сказала яна л╕сл╕ва. – Я ╝сцешана, што вы не пак╕даеце па-за ╝вагай нашых адораных вучня╝. ╤ як бачыце, нават наша сц╕плая прав╕нцыйная школка здольная выко╝ваць таленты...
Дзверы каб╕нета прачын╕л╕ся, ╕ ╝вайшла Скунс╕ха – дырэктаркава сакратарка Соф'я М╕калае╝на. Мяном 'Скунс╕ха' яе кал╕сьц╕ ╝знагародз╕╝ Тол╕к Валаткев╕ч – у прыватнасц╕, за яе прых╕льнасць да глух╕х чорных гарн╕тура╝ з белым╕ блузачкам╕ (пад колер скунса), а таксама за звычку абл╕вацца нейк╕м надзвычай паганым парфумам з забойным пахам ландышу. Дал╕бог, н╕кол╕ б не падумала, што дал╕катны ландыш можа так смярдзець. Парфумеру рук╕ павыкручваць, адназначна...
Сакратарка трымала ╝ руках паднос╕к, на як╕м стаял╕ чатыры ф╕л╕жанк╕ кавы ╕ сподачак з куб╕кам╕ белага ╕ карычневага цукру. Пастав╕╝шы паднос на дырэктаркавы стол, Скунс╕ха ц╕хутка зн╕кла, пак╕ну╝шы ╝ каб╕неце задушл╕вы пах ландышавага алею. Уп╕р, спадар Стрыг╕н ╕ пан╕ Бергманава ╝зял╕ па ф╕л╕жанцы ╕ прынял╕ся дзелав╕та размешваць цукар кававым╕ лыжачкам╕. Чацвёртую ф╕л╕жанку н╕хто не крану╝.
– Та╕са, вы не п'яце каву? – пац╕кав╕╝ся спадар Стрыг╕н.
– Каву?.. – перапытала я ╕ з дурнаватым выглядам уперылася на паднос. Мне нават да галавы не прыходз╕ла, што гэты чацвёрты кубачак кавы прызнача╝ся не дырэктарцы, як я падумала спярша, а мне.
– Вы сядайце, Таечка, сядайце, – зашчабятала дырэктарка, м╕тусл╕ва падсо╝ваючы мне свабоднае крэсла. – Кал╕ жадаеце, я скажу Соф'╕ М╕калае╝не, каб яна прыгатавала гарбаты.
– Э-э-э...не. Дзякуй, не трэба, – адказала я збянтэжана ╕ павольна апусц╕лася на крэсла.
Я разумела, што ╝ ма╕м жыцц╕ адбываецца штосьц╕ вельм╕ адмысловае. Дырэктарка выкл╕кае мяне ╝ свой каб╕нет, прапано╝вае мне каву з гарбатай ╕ звяртаецца да мяне на 'вы', танцуючы вакол мяне траха не на дыбачках. Здаецца, на блатным жаргоне гэта завецца 'бегаць на цырлах'. А яшчэ ╝чора яна глядзела на мяне, як на апошняе быдла.
Спадар Стрыг╕н сербану╝ кавы ╕ нядбайным жэстам пастав╕╝ ф╕л╕жанку на дырэктаркавы стол, трох╕ расплюха╝шы гарачы напой на пал╕раваную паверхню. Дырэктарка падц╕снула вусны, але не прамов╕ла ан╕ слова.
– Ну што ж, Та╕са, кал╕ вы не супраць, давайце пяройдзем да справы. Я азнаём╕╝ся з вашым╕ творам╕, за што зно╝ хачу падзячыць спадару Каялов╕чу, гэта ён дасла╝ мне вашыя тэксты.
– Так, Я╝ген Бенедыктав╕ч – выб╕тны педагог! – падхап╕ла дырэктарка. – Ён працуе тут зус╕м нядо╝га, а ╝жо разгледзе╝ юнае дараванне. Вось што значыць спрактыкаванае вока!
Уп╕р стрымана ╝см╕хну╝ся ╕ к╕╝ну╝. Спадар Стрыг╕н нават не з╕рну╝ у бок дырэктарк╕, быццам прапусц╕╝шы яе словы м╕ма вушэй.
– У вас сабралася дастаткова тэкста╝, каб атрыма╝ся асобны зборн╕к, – працягва╝ ён. – Нашае выдавецтва гатова выпусц╕ць яго накладам у тысячу асобн╕ка╝. Абмежаваны тыраж, канечне, але, спадзяюся, вы пастав╕цеся да гэтага з разуменнем, Та╕са. Вы малады а╝тар, пачатковец, яшчэ невядомы на кн╕жным рынку. Аднак кал╕ кн╕га будзе добра разыходз╕цца, яна будзе перавыдадзена значна большым накладам. Натуральна, вы будзеце атрымл╕ваць свой працэнт ад продажу. Як вам так╕я ╝мовы?
– А што ад мяне для гэтага патрабуецца? – спытала я трох╕ бязладна.
Я з ус╕х с╕л спрабавала ╝даваць абыякавасць, хаця сэрца ╝ мяне закалац╕лася так, што ледзь не выскачыла з грудзей, а рук╕ ╕ ног╕ пачал╕ дробна дрыжаць, як ╝ алкаша-прафес╕янала. Тысяча асобн╕ка╝! Тысяча, каб ты спрогся! ╤ працэнты ад продажу. У найкруцейшым выдавецтве. Халера, так не бывае! Усё гэта неяк занадта ╕дэальна, каб адбывацца ╝ рэча╕снасц╕.
– Вам неабходна тольк╕ падп╕саць кантракт, Та╕са, – ветла прамов╕╝ спадар Стрыг╕н. – Пагадненне з выдавецтвам, а╝тарск╕я правы ╕ таму падобнае. Кн╕га выйдзе, арыенц╕ровачна, у першай дэкадзе чэрвеня. Спадарыня карэктар, прашу вас...
Пан╕ Бергманава паклала на стол скураны дыпламат, расшп╕л╕ла ╕ выцягнула адтуль чорную пластыкавую тэчку.
– На апошняй старонцы. Ваш подп╕с ╕ прозв╕шча з ╕н╕цыялам╕. ╤ сённяшнюю дату, – сказала пан╕ карэктар, пасуну╝шы мне цэлы стос аркуша╝ фармата А4, спярэшчаных драбнютк╕м шрыфтам.
– Я не захап╕ла ручку, – прамов╕ла я.
Спадар Стрыг╕н выня╝ з нагруднай к╕шэн╕ чорную асадку з залатым пяром ╕ працягну╝ мне.
– Трымайце! – сказа╝ ён, усм╕хаючыся.
– Дзяк!..
З асадкай у руцэ я сх╕л╕лася над кантрактам, намагаючыся разабраць друкаваныя радк╕ – я ╝сётк╕ маю права ведаць, што менав╕та я падп╕сваю – ╕ са спалохам усвядом╕ла, што не разумею ╝ гэтым дакуменце ан╕ слова. Л╕тары выглядал╕, як ╕ншапланетныя ╕ерогл╕фы – проста набор с╕мвала╝, пазба╝леных для мяне ╝сякага сэнсу. Перахвалявалася я, здаецца, вось ужо л╕тары пачала забываць. Валяр'яначк╕ б мне зараз...
– Та╕са? Штосьц╕ не так? – спагадл╕ва спыта╝ спадар Стрыг╕н.
– Та╕с╕я Вас╕лье╝на, кал╕ ласка, подп╕с, – прамов╕ла пан╕ Бергманава. У яе голасе чулася нецярпенне. – Ун╕зе. Вось тут.
Яна тыцнула пальцам у аркуш. Лепш бы яна гэтага не раб╕ла. Па-першае, я ненав╕джу, кал╕ на мяне ц╕снуць. Па-другое, я разгледзела вузк╕ пярсцёнак на яе мезенцы. На пярсцёнку, адл╕тым з белага металу, красавалася пячатка – пентакль з выгнутым╕ промням╕ ╕ рунай усярэдз╕не. Мяне раптам закалац╕ла. ' Ты будзеш прынцэсай...нашага ковена', прыгадалася мне. ╤дз╕це вы к чорту. Не буду! Я паклала асадку на стол ╕ адсунула паперы.
– Я... Гэта ╝сё давол╕ нечакана, – прагаварыла я з цяжкасцю. У роце ╝ мяне перасохла. – Герман Бенцыянав╕ч, а можна мне трох╕ паразважаць...сутк╕ вы мне дасце?
Я ╝бачыла, як усе трое абмянял╕ся хутк╕м╕ поз╕ркам╕.
– Та╕са, вы пав╕нны разумець, Герман Бенцыянав╕ч ╕ пан╕ карэктар – вельм╕ занятыя людз╕... – пача╝ бы╝ Уп╕р, але спадар Стрыг╕н перапын╕╝ яго жэстам.
– Спадарыня мае рацыю, Я╝ген Бенедыктав╕ч. Гэта сапра╝ды вял╕кая адказнасць, – сказа╝ ён, прыб╕раючы са стала тэчку. – Канечне, Та╕са, канечне. Паразважайце, узважце ╝се 'за' ╕ 'супраць'. За╝тра мы з вам╕ сазвон╕мся.
Выйша╝шы з дырэктаркавага каб╕нета, я адчула моцны прыступ млосц╕. Я к╕нулася ╝ прыб╕ральню, паспешл╕ва сх╕л╕лася над та╝чком, ╕ мяне зван╕тавала. Потым, х╕стаючыся, я падышла да ракав╕ны ╕ прапаласкала рот вадой, але ╝ роце ╝сё ро╝на было горка. Мяне калац╕ла, як у трасцы. Inner Circle. Унутранае Кола, круц╕лася ╝ мяне ╝ галаве. Чарнакн╕жн╕к╕, пра як╕х гаварыла Альжбета. Яны носяць Пячатк╕, бо ведаюць, што маюць справу з Акультай. Абараняюць сябе. ╤ ╬п╕р – адз╕н з ╕х. Як я адразу не здагадалася? Кал╕ тады на ╝року я заелася з Уп╕рам, Цемра адскочыла ад яго, як мяч ад сценк╕. На ╕м была Пячатка. А цяпер яны тут, усе трое. Ц╕ не ╕х я бачыла ╝ сённяшняй мро╕? Яны хавал╕ свае абл╕ччы пад маскам╕. А чацвёрты? Хто тады чацвёрты? ╤ дзе ╤ерэм╕я? Ён адсутн╕ча╝ на тым маскарадзе, але яны сказал╕, што чакаюць яго...
'Чорт, Лёня!' – асян╕ла мяне раптам. Лёня яго трымае. 'Ён мацнейшы, але я яго стрымл╕ваю', – так ён сказа╝ мне тады, на мосце. Ён не вар'ят. Ён усведамляе ╝сё, што з ╕м адбываецца, але зраб╕ць з гэтым н╕чога не можа. Вось гэта, напэ╝на, самае жахл╕вае. ╤ так ужо тры гады, кал╕ не больш. Альжбета гаварыла, што яна спрабавала заблакаваць ╤ншага з дапамогай Пячатк╕, ды ╝жо запозна, цяпер гэта як мёртваму прыпарка. Занадта далёка ╝сё зайшло, ╕ чалавек ды чужародная ╕снасць амаль што зл╕л╕ся ╝ адно. Амаль што. Лёня ╝сё яшчэ супрац╕╝ляецца – пра╝да, ужо млява ╕ абыякава, ╕ пэ╝на, хутка здасца, а тыя, у масках, тольк╕ таго ╕ чакаюць. Што ж пав╕нна адбыцца, каб ╤ншы завалода╝ ╕м по╝насцю?..
Вярну╝шыся ╝ каб╕нет ф╕з╕к╕, я мо╝чк╕ сабрала рэчы ╕ выйшла прэч. Аднакласн╕к╕ праводз╕л╕ мяне цяжк╕м╕ поз╕ркам╕, а наста╝н╕ца нават не спрабавала мяне затрымаць. Усё было зразумела без сло╝ – у дырэктарск╕м каб╕неце мне дал╕ праф╕лактычнага прачуханца, ╕ я ╝ замяшанн╕ пачуцця╝ пайшла дадому румзаць. Ну ╕ цудо╝на. Няхай думаюць, што гэта так. Прынамс╕, н╕чога не прыйдзецца тлумачыць.
25. Апакал╕пс╕с. Пачатак
Спусц╕╝шыся з ганку, я ╝бачыла ╝ школьным двары ц╕харыка. Выгляд ён ме╝ канан╕чны, акурат як на в╕дэа з м╕нск╕х акцый пратэсту – берцы з матузкам╕, чорныя трэн╕к╕ з белым╕ лампасам╕, чорная куртка-пухав╕к з капюшонам. Ён стая╝, расстав╕╝шы ног╕ ╕ суну╝шы рук╕ ╝ к╕шэн╕ куртк╕, ягоны твар бы╝ схаваны пад капюшонам. Ц╕кава, а спружынка ╝ вуху ╝ яго ёсць? 'Неяк зарана яны павылаз╕л╕, – падумала я. – М╕тынг тольк╕ ╝ нядзелю, а сёння пятн╕ца'. Я набл╕з╕лася да яго ╕ паспрабавала заз╕рнуць яму ╝ твар, але пад капюшонам была тольк╕ цемра. Ва ╝сяк╕м выпадку, мне так здалося. А можа, там маска? Ста╝шы насупраць ц╕харыка, я ╝тароп╕лася проста на яго. Ён не варушы╝ся. Я ссунула вочы да пераносся ╕ высалап╕ла язык. Потым прагаварыла напа╝голасу:
– Ты прыдурак.
Тады ц╕харык, нарэшце, паварушы╝ся ╕ ╝зня╝ галаву. Кал╕ я ╝бачыла тое, што хавалася ╝ яго пад капюшонам, у мяне душа сышла ╝ пятк╕. Гэта было не чалавечае абл╕чча. Ягоны твар ме╝ зеленаватае адценне ╕ бы╝ н╕быта скроены з дзвюх палав╕нак – проста ╝поперак ф╕з╕яном╕╕ праходз╕╝ грубы шо╝, быццам зроблены шавецкай ╕голкай, пераноссе амаль адсутн╕чала, вусны не стульвал╕ся, агаляючы жа╝тлявыя вышчарбленыя зубы, а на месцы вачэй, як мне здалося, был╕ прышыты два алавяныя гуз╕к╕.
– Во, халера!.. – выдыхнула я, адыходзячы.
– Тая, не прыставай да чалавека. Ён на рабоце.
Ц╕мка. Я нават не за╝важыла, як ён падышо╝. Ён узя╝ мяне за руку ╕ пацягну╝ па сцяжынцы праз заснежаны сквер, прэч ад школы. Я валаклася за ╕м, як на букс╕ры, увесь час аз╕раючыся. Сэрца маё ╝сё яшчэ шалёна калац╕лася. На шчасце, ц╕харык за нам╕ не пагна╝ся, заста╝ся каля школьнага будынка.
– Ц╕мка, ты з урока╝ збег? – спытала я, спрабуючы аддыхацца.
Ён к╕╝ну╝.
– Ты выйшла ад дырэктарк╕ ╝ся зялёная. Сабралася, пабегла. Я падума╝ – яшчэ самлее дзе.
– Ой, Ц╕м!..
Я з╕рнула на яго з пяшчотай. За╝сёды мяне ратуе. Бяжыць на дапамогу. ╤ нават не здагадваецца, у што ён улаз╕ць, з як╕м╕ с╕лам╕ гуляе. Можа, гэта сапра╝ды наканаванасць – быць разам? Ён светлы, я цёмная. Як у дз╕цячай загадцы пра дзень ╕ ноч. 'Белы брат, чорная сястра. Братка ╝ дом, сястра з двара'... Трымаючыся за рук╕, мы перасекл╕ пустынны сквер ╕ выйшл╕ на ц╕хую вулку ля набярэжнай. Людзей амаль не было – працо╝ны дзень. На ходн╕ку ля парапета прыткну╝ся а╝тазак. У каб╕не, здавалася, хтосьц╕ сядзе╝, але вокны был╕ прыцемненыя, ╕ я не магла яго разгледзець.
– Што, дастал╕ яны цябе? – спыта╝ мяне Ц╕мка са спагадай. – Можаш не расказваць. Сам ведаю. Нельга на ╕х так рэагаваць, разумееш? Яны на гэта ╕ разл╕чваюць. Хочуць, каб мы баял╕ся.
– Я не баюся, – адказала я. Не вельм╕ шчыра. Пра╝ду кажучы, адчувала я сябе непамысна. Кал╕ нехта сапра╝ды жада╝ мяне запалохаць, то свайго ён дамогся.
– Ц╕м, слухай, я такое бачыла. Ц╕харык гэты, каля школы. У яго з мордай штосьц╕ не тое.
– Ды нармальная морда, – адказа╝ ён, пасм╕хаючыся. – У ц╕хары тольк╕ так╕х ╕ бяруць.
З гуз╕кам╕ замест вачэй? Магчыма.
– Сёння ╝весь горад ╕м╕ к╕шыць, – працягва╝ ён. – Я ран╕цой м╕ма плошчы ╕шо╝. Там проста чорна ад ╕х. ╤ каля ╝с╕х грамадск╕х будынка╝ брындаюць, па адным ц╕ па некальк╕.
– ╤ што яны робяць?
– Н╕чога. Проста стаяць. Чакаюць с╕гналу з космасу.
Ц╕мка жартава╝, але мне здалося, што ён бы╝ вельм╕ бл╕зк╕ да ╕сц╕ны. Што, кал╕ гэта не ц╕харык╕, а...големы? Кольк╕ ╕х там было, на лесап╕льн╕ Кунцэв╕ча – чацвёра? А чарнакн╕жн╕к╕, пэ╝на, ведаюць, як стварыць голема з мёртвай плоц╕, ╕ н╕што ╕м не зам╕нае вырабляць ╕х у прамысловых масштабах. ╤ а╝тазак╕ гэтыя – зус╕м не а╝тазак╕, а труны на колах, по╝ныя жывых мерцвяко╝... Халера, што яны задумал╕?! Можа, м╕тынг – проста падстава? Ну сапра╝ды, не нагэтульк╕ яны дурныя, каб к╕даць нато╝пы ц╕харыка╝ супраць няшчасных пратэсто╝ца╝, як╕х добра кал╕ дзясятак набярэцца. А што, кал╕...
– Ц╕м, у мяне такое адчуванне, быццам плануецца захоп горада, – сказала я. – ╤ не смейся. Я сур'ёзна кажу.
Мы спусц╕л╕ся да набярэжнай ╕ спын╕л╕ся, разглядваючы а╝тазак. Ён здава╝ся пустым. З-за закрачаных вокна╝ не данос╕лася ан╕ гуку.
– Тай, ты маеш рацыю, – сказа╝ Ц╕мка. – Гэта дэсэптыконы. У гадз╕ну ╕кс яны ператворацца ╝ баявых робата╝ ╕ захопяць нашу планету.
Ён пагрука╝ кулаком па бран╕раваным борце.
– Гэй, Мегатрон!
– Ай, Ц╕м, не трэба. Ну ╕х на ф╕г, – сказала, адцягваючы яго ад а╝тазака. Хто ведае, што хаваецца там унутры.
– Тай, а хадзем на лодачную, – прапанава╝ Ц╕мка.
– Куды?
– Ну, лодачная станцыя, ведаеш? Зачыненая, але туды можна ╝вайсц╕. Пайшл╕, там файна. У горадзе ╝сё ро╝на раб╕ць няма чаго. Адны ц╕хары кругом, не прапхнуцца.
Я задумалася. Лодачная? А чаму б ╕ не.
– Добра. Тольк╕, Ц╕м, давай спачатку ╝ прадуктовую зойдзем. Я сёння не ела н╕чога.
– Давай. Грошы ё?
– Трох╕ ё.
Каб трап╕ць на лодачную станцыю, нам давялося апусц╕цца ╝ снег на карачк╕ ╕ падпа╝зц╕ пад высок╕ ганак. Пры╝зня╝шыся, Ц╕мка нац╕сну╝ далоням╕ на дошку, ╕ яна лёгка адсунулася ╝ бок. Ён залез туды першы ╕ прасуну╝шы руку праз адтул╕ну ╝ падлозе, сказа╝:
– Цяпер ты. Велкам!
Выпраста╝шыся, я з ц╕кавасцю аглядала гэты сакрэтны хлапечы клуб – струхлелыя перакуленыя лавы, галава Лен╕на на зламаным сейфе, кумачовыя сцяжк╕, транспаранты. Сцены ╕ падлога был╕ пакрыты тонк╕м слоем намараз╕, вокны – тыя, ╝ як╕х яшчэ заставал╕ся шыбы – зарасл╕ марозным╕ ╝зорам╕.
– А тут пра╝да файна, – сказала я. – Як на лец╕шчы ╝з╕мку.
Мы к╕нул╕ на падлогу некальк╕ транспаранта╝ ╕ расклал╕ на ╕х ссабойку, якую куп╕л╕ ╝ крамцы – л╕тровую бутэльку колы, печыва, багет, накроеную вяндл╕ну ╕ сыр у пластыку. П╕кн╕к атрыма╝ся ╝далы – я раптам адчула проста во╝чы голад ╕ мяла так, што за вушам╕ трашчала.
– Эх, яшчэ б кавы сюды гарачай, – прагаварыла я, надкусваючы печыва ╕ зап╕ваючы яго колай.
– Так, кава была б не л╕шняя, – пагадз╕╝ся Ц╕мка. – Наступным разам тэрмас прынясём.
– Ц╕м, а ц╕ будзе ён, гэты 'наступны раз'? Тут нежыць на а╝тазаках. Канец свету. Культысты захап╕л╕ пошту, тэлефон ╕ тэлеграф. ╤ масты.
Я ╕ не думала жартаваць, але Ц╕мка ╝спрыня╝ гэта, як адмысловы чорны гумар.
– Угу. ╤ зомб╕ лезуць цераз тын. Цераз агароды, – прамов╕╝ ён маркотна ╕ састро╕╝ такую траг╕чную г╕мору, што я пачала рагатаць.
– Зомб╕! Зомб╕-зомб╕, – я шпурнула ╝ яго абгорткай ад печыва. – Цур, не я.
– Заблытал╕ся ╝ гарбузы, нараб╕л╕ шкоды.
– Ай, ды ну цябе!
– Уяв╕ла карц╕нку?
– Ц╕мка, хоп╕ць ржаць! А то пакусаю.
Я к╕нулася яму на шыю ╕ жарта╝л╕ва ╝кус╕ла яго за н╕жнуюю губу.
– Тай, задушыш, – смяя╝ся ён.
– Анягож!
Я прыц╕снулася сва╕м╕ вуснам╕ да ягоных. Пацалунак атрыма╝ся да╝жэйшы, чым звычайна. Нарэшце я адх╕л╕лася, пераводзячы дыханне.
– Тая... – прамов╕╝ ён вельм╕ ц╕ха.
– ╤дз╕ да мяне, – сказала я.
Усё атрымалася неяк спантанна. Я проста абняла яго ╕ пацягнула на падлогу, на кумачовыя транспаранты.
– Расшп╕л╕ мне пал╕то, – папрас╕ла я.
– А не змерзнеш?
– Мне не холадна.
– Чакай... – ён ск╕ну╝ з сябе куртку, падкла╝ яе мне пад галаву. – Так зручна?
– Нармальна.
Прыплюшчы╝шы вочы, я ляжала на падлозе, пакуль ён распрана╝ мяне, як ляльку.
– Цяпер байку, – я ╝зняла рук╕ над галавой, ╕ ён зня╝ з мяне байку ╕ ц╕шотку. Потым ён расшп╕л╕╝ "маланку" на ма╕х джынсах ╕ сцягну╝ ╕х да берца╝. Скура мая пакрылася пупырышкам╕, ун╕зе жывата ╝сё сц╕снулася. Ён сх╕л╝ся нада мной ╕ пача╝ цалаваць мяне ╝ вусны. Потым ён прыц╕сну╝ся да мяне ╝с╕м целам, а я абняла яго ╕ раскрыла сцёгны, прымаючы яго.
Пасля мы ляжал╕, абня╝шыся, пад Ц╕мкавай курткай. На лодачнай станцы╕ было з╕мна, наша дыханне ператваралася ╝ аблачынк╕ пары, але холаду я не адчувала. Я так ╕ не зразумела толкам, спадабалася мне ц╕ не. Болю не было, але ╕ асабл╕вай асалоды таксама. Хаця, для першага разу можа ╕ няблага. Ай, усё ро╝на. Мы проста был╕ разам, ╕ гэта гало╝нае.
– Прышп╕льная фенечка, – сказа╝ ён, дакрану╝шыся да кудменю, як в╕се╝ ╝ мяне на шы╕.
– Гэта мне падарыл╕.
– ╤ хто, кал╕ не сакрэт?
– Сваячка мая. Цётка, – схлус╕ла я. Ну сапра╝ды, не скажаш жа -ведзьма з Кунца╝к╕.
– Хвацк╕я ╝ цябе сваяк╕, – сказа╝ ён, усм╕хаючыся.
– А то ж!
За вокнам╕ ╝жо пачынала шарэць, на лодачнай станцы╕ зраб╕лася зус╕м цёмна. Я адчула, што ╝ мяне мерзнуць ног╕. Я зашп╕л╕ла джынсы ╕ се╝шы на падлозе, пацягнулася за байкай ╕ ц╕шоткай. Ц╕мка ляжа╝, падкла╝шы руку пад галаву, ╕ глядзе╝, як я апранаюся.
– Дарма ты фарбуеш валасы, – сказа╝ ён.
– Больш не буду, – паабяцала я. – А ты не куры.
– Дамов╕л╕ся.
Падня╝шыся на ног╕, я ╝зялася за край пал╕то, якое было к╕нута на падлогу замест посц╕лк╕, пацягнула.
– Ц╕м, пал╕цечка аддай. Ц╕ ты тут заначаваць сабра╝ся?
Перад адыходам мы трох╕ прыбрал╕ся – тут усётк╕ сакрэтны клуб, а не бамжатн╕к. Усёй ссабойк╕ мы так ╕ не ас╕л╕л╕ ╕ рэштк╕ ежы рассовал╕ па пакетах. Затым мы прыбрал╕ з падлог╕ кумачовыя транспаранты ╕ акуратна паскладвал╕ ╕х каля сейфа з галавой Лен╕на. Гэта ж трэба, падумалася мне, нехта стара╝ся, выводз╕╝ лозунг╕ пад трафарэт ╕ нават не здагадва╝ся, дзеля чаго ╕х у рэшце рэшт выкарыстаюць... Потым мы сышл╕ – тым жа манерам, праз падлогу, не забы╝шыся старанна прыштукаваць масн╕цу на месца.
Выбра╝шыся з-пад ганка, я з асцярогай агледзелася па баках – ц╕ не спа╝зл╕ся да станцы╕ нато╝пы нежыц╕ з алавяным╕ вачам╕? Ды не, усё спакойна. Нават занадта спакойна, н╕ гуку, н╕ руху. Мароз памацне╝, у небе цьме╝ зеленаваты вечаровы золак, ╕ зямлю ах╕нал╕ шклян╕стыя з╕мныя прыцемк╕.
– Хутка Апакал╕пс╕с. Чуеш узрушэнне кантынууму? – прамов╕ла я так╕м тонам, быццам гутарка ╕шла пра надвор'е.
– ╤ метэарытныя ападк╕, – падхап╕╝ Ц╕мка. – Тай, ну ╕ фантаз╕я ╝ цябе. Ты, кажуць, кн╕жк╕ п╕шаш?
Я махнула рукой.
– Ды не, лухта. Так, гарфаманю пац╕ху.
Мы ╕шл╕ цераз парк па расчышчанай дарожцы, выкладзенай ружовай пл╕ткай. Паабапал дарожк╕ гарэл╕ л╕хтары, абледзянелая пл╕тка цьмяна пабл╕сквала, як слюда, прыц╕хлы парк патана╝ ╝ аксам╕тнай цемрадз╕.
– За╝тра на факультаты╝ныя пойдзеш? – спыта╝ Ц╕мка.
Я пакруц╕ла галавой.
– Неа. А ты?
– Я таксама. Планы як╕я?
– Н╕як╕х. Буду дома сядзець, кн╕жк╕ чытаць.
– А ╝ нядзелю?
"Сустрэнемся на плошчы", хацела адказаць я, ды не паспела. Кудмень у мяне пад вопраткай раптам пача╝ выпраменьваць святло, як быццам уключы╝ся зялёны л╕хтарык, ╕ я адчула лёгкую пульсацыю, н╕быта пентакль ажыв╕╝ся ╕ прыня╝ся варушыць сва╕м╕ промням╕-шчупальцам╕, як марская зорка.
– Неруш, – пачула я ╝ сябе за сп╕най.
Голас, ц╕х╕ ╕ бясколерны, як╕ я пазнала бы з тысячы. Ц╕мка аз╕рну╝ся. Той, ╤ншы, бы╝ зус╕м побач, на адлегласц╕ выцягнутай рук╕. Напэ╝на, увесь час крочы╝ услед за нам╕, а мы не чул╕. Ён стая╝, неяк прыгорб╕╝шыся, у нязменнай скуранцы наросхрыст. Вочы шкляныя. Левую руку ён трыма╝ у к╕шэн╕ куртк╕, у правай было штосьц╕ зац╕снута. Нож ц╕ заточка.
Усё адбылося вельм╕ хутка. Я не адразу зразумела. Я проста ╝бачыла, што Ц╕мка раптам х╕сну╝ся ╕ ╝па╝ на кален╕, зац╕скаючы горла далоням╕. А Лёня – ╤ншы-выцер заточку аб рука╝, павярну╝ся ╕ пайшо╝ прэч па абледзянелай дарожцы, нейкай дра╝лянай хадой, н╕бы механ╕чная лялька. Здаецца, я закрычала. Потым я к╕нулася была ╝след за Лёнем, спын╕лася – чорт з ╕м! – ╕ пабегла назад да Ц╕мк╕. Ён стая╝ на каленях, зац╕скаючы рану на горле, рук╕ ягоныя был╕ ╝ крыв╕.
– Ц╕мка!
Я апусц╕лася на зямлю побач з ╕м, абхап╕ла яго за плечы.
– Ц╕м, ты што?..
Ён пры╝зня╝ галаву, ╕ я ╝бачыла, што з куточка ягоных вусна╝ збягае струменьчык крыв╕.
– Н╕чога. Драп╕на. Бл╕н... Хустка ёсць? – прагавары╝ ён здушаным голасам.
Абл╕чча яго збялела, ╕ ён пача╝ павольна асядаць на зямлю, яго светлую куртку зал╕вала крывёй.
– Ц╕мка!.. – мяне закалац╕ла.
У адча╕ я здзёрла з шы╕ Пячатку ╕ к╕нула яе ╝ снег. Я адчувала, як Цемра в╕рыць ╕ пульсуе ╝ва мне, але як╕ з яе бы╝ цяпер толк? Яна ╝мела тольк╕ разбураць ╕ заб╕ваць, але н╕ ╝васкрашаць памерлых, н╕ ратаваць параненых яна не магла.
– Тады навошта ты патрэбна? – шаптала я. – Навошта, навошта, навошта?
Прытрымл╕ваючы Ц╕мку за плечы, я сунула руку ╝ сваю школьную сумку, намацала маб╕льн╕к ╕ прынялася наб╕раць нумар "хуткай дапамог╕". Пальцы трэсл╕ся ╕ сасл╕згвал╕ з кнопак. Тое, што я адувала цяпер, было не проста пачуццём жаху, але ╝сведамленнем таго, што Апакал╕пс╕с ужо пача╝ся, ╕ звыклы сусвет, у як╕м я жыла з самага нараджэння, ╕мкл╕ва развальваецца на кавалк╕.
26. Загадчык лесап╕льн╕
Мы чакал╕ ╝ бальн╕чным вестыбюл╕. Ц╕мку паклал╕ на каталку ╕ павезл╕ ╝ аперацыйную. Нам н╕чога не тлумачыл╕, але зразумела было, што справа дрэнь. Усё, што нам заставалася – гэта чакаць. ╤ мал╕цца.
Пра Лёню я не сказала. Кал╕ прыехала 'хуткая', я патлумачыла тольк╕, што 'нейк╕я гопн╕к╕ нак╕нул╕ся – я ╕х не ведаю'. На шчасце, пытання╝ мне задаваць не стал╕.
Мы чакал╕. Цёця Тоня не плакала. Яна сядзела на скураной канапцы, абхап╕╝шы галаву рукам╕, ╕ абл╕чча яе было белае, як у нябожчыцы. Я сядзела побач ╕ ма╝чала. Што я магла ёй сказаць? Усё жыццё яна змагалася за сваё дз╕ця. Ц╕мка нарадз╕╝ся «нежывым», ╕ ёй сказал╕ на╝прост – кал╕ ╕ выжыве, то н╕ хадз╕ць, н╕ гаварыць не зможа. Я╝ген, Ц╕мка╝ бацька, паверы╝ ╕ ╝цёк. Цёця Тоня не паверыла. Не здалася. ╤ ╝сётк╕ выцягнула яго, адратавала. Я не ведала, чаго ёй гэта каштавала, бо яна н╕кол╕ не жал╕лася, не скардз╕лася на лёс. А цяпер усё перакрэслена – вось так, адным махам. Журба-Дзядо╝н╕к усётк╕ ╝зяла рэванш. ╤ Бледны Вусень, як╕ хава╝ся на гарышчы, дачака╝ свайго часу. Яны прыйшл╕ ╕ з'ел╕ яе жыццё. ╤ кветк╕ ╝ ейным садзе больш не зацв╕туць... 'Ды заторкн╕ся ты ╝жо, ╕дыётка! – загадала я сябе, перапыняючы гэту плынь чорных думак. – Што ты тут сядз╕ш ╕ ╝сх хаваеш? Н╕хто яшчэ не памёр'.
Не╝забаве прыскака╝ Франц-Адамыч разам з маёй мамай. Прыехал╕ на ягоным а╝то, прывезл╕ падушк╕, пледы ╕ пакет з ссабойкай. Ведал╕, што чаканне будзе до╝г╕м. Я не без здз╕╝лення наз╕рала, як мама зав╕хаецца на╝кол цёц╕ Тон╕. 'Ты ляж, Тонечка, паляжы', прыгаворвала яна, падсо╝ваючы цёц╕ Тон╕ падушку ╕ нак╕дваючы плед ёй на плечы. Са мной яна н╕кол╕ не была такой добрай. А можа ж, кал╕ захоча...
Франц-Адамыч тапта╝ся пасярод вестыбюля ╝ по╝ным замяшанн╕ пачуцця╝, чуха╝ патыл╕цу ╕ па╝тара╝ разгублена: 'Бач ты, бяда якая. Бяда дык бяда'. Потым, уздыхну╝шы, ён палез у пакет з ссабойкай, выня╝ адтуль нейк╕я бутэрброды ╝ фользе ╕ бл╕скучы тэрмас, працягну╝ ╕х мне.
– Та╕ска, кавы глын╕, – сказа╝ ён спагадл╕ва.
Я к╕╝нула.
– Дзякуй, Франц-Адамыч.
Бутэрброды был╕ зал╕шн╕я – мне зараз кавалак у горла не лез, але кава прыйшлася дарэчы. Адкруц╕╝шы накры╝ку тэрмаса, я плёснула туды гарачага напою ╕ зраб╕ла глыток. Салодк╕. Я адразу ж адчула палёгку. 'Усё будзе добра, – сказала я сабе. – Вось убачыш, усё будзе добра...' У мяне зап╕шчэ╝ маб╕льн╕к. Я выцягнула яго з сумк╕, з╕рнула на экран. Прыйшла смс-ка ад Стас╕ка. Тольк╕ два словы: 'Кашмар. Трымайцеся'. ╤ сумны смайл╕к. Я набрала адказ: 'Дзякуй, Стась!' Простыя словы, але так╕я важныя для мяне.
Потым у вестыбюл╕ з'яв╕╝ся Пётра Анатольев╕ч, Тол╕ка╝ бацька, ╕ адразу ж учын╕╝ мне допыт з прыдз╕ркам╕ – што ды як? Вядома, н╕чога новага я яму не паведам╕ла, упарта трымаючыся сваёй верс╕╕ пра 'гопн╕ка╝'. Затым Пётра Анатольев╕ч выцягну╝ з-за пазух╕ важк╕ пачак купюр ╕ прыня╝ся распытваць, каму тут заплац╕ць, каб усё прайшло як трэба, ╕ ╝жо зб╕ра╝ся бегчы шукаць гла╝урача. Франц-Адамыч яго ледзьве ╝гаман╕╝, сказа╝шы, што ягоны душэ╝ны пары╝ могуць няправ╕льна патлумачыць, ╕ тады непрыемнасцей не абярэшся. Пётра Анатольев╕ч усё зразуме╝ ╕ неахвотна схава╝ пачак зваротна ╝ нагрудную к╕шэню.
– Але, Тонька, кал╕ грошы спатрэбяцца, ц╕ яшчэ што – завяртайся. Як тольк╕, дык адразу. Без фатыг╕, – сказа╝ ён цёц╕ Тон╕.
Сла╝ны, сла╝ны Пётра Анатольев╕ч. У яго самаго зараз праблем вышэй за дах, а ╝сё ро╝на ╕мкнецца дапамагчы, прычым дапамагчы чалавеку, для яго, па сутнасц╕, чужому.
Я сядзела з тэрмасам у руцэ, глытала гарачую каву ╕ адчувала, што мне ╝жо не так страшна. Мне чамусьц╕ ╝спам╕налася паданне пра Авяльяна-рыбака. Простага хлопца, тутэйшага, як╕ прыкончы╝ Пачвару, што тэрарызавала ╝сё наваколле.'А можа, Авяльян – гэта ╝се мы? – думала я. – ╤ Стась, ╕ Тол╕к, ╕ Франц-Адамыч з Пётрам Анатольев╕чам. ╤ спадар На╝мысн╕к. ╤ наша неабыякавасць ╕ здольнасць да спагады – гэта трызуб Авяльяна, як╕ можа прапароць бруха Пачвары ╕ зак╕нуць яе зваротна ╝ цемру, адкуль яна прыпёрлася?.. Але хто тады я? Я, са сваёй Цемрай ╕ лютасцю?..'
Ад узнёслых думак мяне адцягнула цалкам прыземленае пачуццё -папросту кажучы, мне прысп╕чыла. Ц╕ то перахвалявалася, ц╕ то проста кавы нажлукц╕лася. Я паднялася з канапк╕ ╕ пайшла шукаць прыб╕ральню. 'Удобствы' размяшчал╕ся дзесьц╕ ╝глыб╕н╕ кал╕дора, сама б я дакладна не знайшла, прыйшлося звярнуцца да сан╕тарк╕, якая паказала мне дарогу. Намаца╝шы на сцяне выключыльн╕к, я запал╕ла святло. Няспра╝ны плафон адчайна трашча╝ ╕ карац╕╝, н╕бы ╝ падучай. Я спехам агледзела нях╕тры ╕нтэр'ер ╝ эп╕лептчыным м╕гценн╕ святла – кафляныя сцены, белыя каб╕нк╕, ракав╕на з наплывам╕ ╕ржы, над ёй аскетычнае люстэрка без рамк╕ ╕ сушылка для рук. 'Сайлент-Х╕л', падумала я ╕ нак╕равалася ╝ адну з каб╕нак. Кал╕ я сядзела, зачын╕╝шыся на клямку, мне здалося, быццам уваходныя дзверы рыпнул╕, а потым я выразна пачула цоканне чы╕хсьц╕ абцаса╝ па кафл╕. Каго яшчэ прынесла? Пэ╝на, хтосьц╕ з персаналу. Медсястра, напрыклад. Ага, са скальпелем. ╤ вачам╕-гуз╕кам╕. Зомб╕ лезуць цераз тын... 'Чорт, спын╕ся ты, нарэшце! ╤ так млосна,' – загадала я сябе. Пачуццё неспакою, аднак не адпускала. Прыадчын╕╝шы дзверцы каб╕нк╕, я асцярожна выз╕рнула вонк╕. Ды не, н╕кога. Дый хто тут можа быць? Гэта ╝жо паранойя ╝ мяне. Я сх╕л╕лася над ракав╕най ╕ адвярнула кран, каб памыць рук╕. Узня╝шы галаву, я ╝бачыла адб╕так у люстэрку. Проста ╝ мяне за сп╕най. Не, не маньяк са скальпелем. Бергманава. Пан╕ карэктар у спадн╕чцы ╕ жакеце-м╕л╕тары, з якой мы надоечы гаман╕л╕ ╝ дырэктарск╕м каб╕неце. ╤ што яна тут забыла? Спалохацца я не паспела. Яна зраб╕ла крок да мяне, спрактыкаваным рухам учап╕лася пяцярнёй мне ╝ валасы ╕ з размаху бразнула мяне лбом аб люстэрка. Шкло трэснула, ╕ я ╝бачыла адлюстраванне свайго твару – перакры╝ленага, з размазанай чорнай тушшу вакол вачэй. Са свежага парэзу на лбе струмен╕ла кро╝. Не даючы мне апамятацца, пан╕ карэктар згрэбла мяне ╝ ахапак ╕ павалакла да выхаду.
– Сука! – прагыркала я ╕ ╝п╕лася зубам╕ ёй у запясце.
Яна зашыпела, ╕ перахап╕╝шы мяне за ка╝нер, зно╝ прыклала галавой – гэтым разам аб ракав╕ну. З вачэй у мяне сыпанул╕ ╕скры, а ╝ вушах зашумела, як быццам я дала нырца ╝ ваду з вял╕знай вышын╕. Потым я адчула, як штосьц╕ кальнула мяне ╝ шыю. ╤н'екцыя? 'Тольк╕ не 'Тэхаск╕ кактэйль'. Фашысты', паспела падумаць я, перш чым адключыцца.
***
Цёмна. Занадта цёмна. ╤ цела не слухаецца. Я яго адчуваю, але варухнуцца не магу. Як быццам галаву адсекл╕, але яна яшчэ трымаецца на некальк╕х нервах. Язык таксама не слухаецца – н╕ закрычаць, н╕ вылаяцца. Слых затое ╝ парадку. Чуецца гуд рухав╕ка. Што яшчэ? Я паспрабавала засяродз╕цца на пачуццях, як╕я ╝ мяне пакуль што заставал╕ся. Так, ляжу быццам бы дагары тварам, на цвёрдай паверхн╕. Яна злёгку гайдаецца ╕ в╕брыруе. Смярдз╕ць бенз╕нам. Значыць, я ╝ машыне. Нейк╕ м╕краа╝тобус. Ц╕ а╝тазак. Тут ёсць яшчэ людз╕. Сядзяць, напэ╝на, у крэслах, а я валяюся на падлозе, у праходзе м╕ж сядзенням╕. Пасажыры перагаворваюцца пам╕ж сабой. Я ╕х не бачу – цёмна ╝ваччу – але галасы знаёмыя. Вось гэты, трох╕ гугнявы, з арыстакратычнай картав╕нкай – спадар Стрыг╕н.
– Адчайны вы чалавек, спадар Каялов╕ч, – гаворыць Стрыг╕н. – Я, напрыклад, цалкам адмов╕╝ся ад В╕нум Сабац╕, кал╕ стала вядома, што ён разбурае тонкую матэрыю, а заадно ╕ мазгавыя клетк╕. Без яго, нажаль, немагчыма ╝бачыць ╤снасц╕, кал╕ тольк╕ ты не мройца, аднак рызыка занадта вял╕кая.
– Вы ведаеце, што я скептык. З тых, хто не паверыць, пакуль не ╝бачыць на ╝ласныя вочы, – адказвае ╬п╕р. Голас у яго энерг╕чны ╕ рэзкаваты, з ╕ран╕чным╕ ноткам╕. – ╤ скажу я вам, яно таго варта. Незабы╝нае в╕дов╕шча. Дзеля гэтага не шкада ахвяраваць сотняй-другой нейрона╝.
– ╤ ╝сётк╕, на што яна падобна? – пытаецца Стрыг╕н пасля кароткай па╝зы.
– На нож мясарубк╕, – адказвае ╬п╕р.
– Як паэтычна, – хмыкае трэц╕ голас. Пан╕ карэктар.
– Альбо, кал╕ за╝годна, на квазар, – працягвае ╬п╕р. – Уяв╕це ядро цёмнай энерг╕╕, ад якога ва ╝се бак╕ разыходз╕цца мноства промня╝, яны трох╕ заг╕наюцца злева направа, н╕бы свастыка, ╕ ╝сё гэта круц╕цца вакол сваёй вос╕ з нарастальнай хуткасцю. Сапра╝ды, падобна да электрычнай мясарубк╕. Кал╕ б не Пячатка, мяне бы расцерушыла, як, выбачайце, трыбух па турб╕не. ╤ ╝с╕х, хто знаходз╕╝ся побач, таксама.