355 500 произведений, 25 200 авторов.

Электронная библиотека книг » Кривицкий Александр » Учебник белорусского языка » Текст книги (страница 20)
Учебник белорусского языка
  • Текст добавлен: 4 октября 2016, 21:57

Текст книги "Учебник белорусского языка"


Автор книги: Кривицкий Александр


Соавторы: Подлужный Александр

Жанр:

   

Языкознание


сообщить о нарушении

Текущая страница: 20 (всего у книги 21 страниц)

О ДОСТОИНСТВАХ

Шчыраму і чужая болька колка

Добраму чалавечку добра і ў запечку

Добрыя вочы не баяцца дыму.

Добраму толькі кіў, а на лядашчага трэба кій

Адвага або мед п'е, або кайданы трэ

Старожа лепей варожы

Хіцер Зміцер, але ж і Саўка – не дурак

Ласкавае цяля дзвюх матак ссе

Ад паклону галава не балела шкому

Не чорт вінаваты, што тараваты

Рахуба – не згуба

На яго дзе сядзеш, там і злезеш

Гразь не сала пацер, і адстала

Маўчок – пятачок, а два маўчкі – грывеншк.

У закрыты рот муха не заляціць

Разумныя жарты пахвалы варты

Зерне да зерня – будзе поўная мерня

О НЕДОСТАТКАХ И ПОРОКАХ

3 ліхім чалавекам і гадзіна (можа здацца) векам

У ліхога пчаляра і мед горкі

Які Сава, такая і слава

Слоў мяшок, а спраў – на вяршок

Мякка сцеле, ды мулка спаць.

Як свінню ні кліч, выдасць лыч.

Разумная галава, ды на дурной шыі

За дурною галавою нагам няма спакою

Усякі гад на свой лад.

Хоць і не звер, ды чорт яму вер.

Завіднае вока бачыць далёка.

Пусці нахабу пагрэцца, то й самому няма дзе дзецца.

Есці дай, а работы не пытай. Стук, грук – абы з рук.

Як баішся, дык і ліха не мінеш, і надрыжышся.

Баязліваму і корч – мядзведзь.

Гарбатага магіла спраміць.

Сядзіць моўча, ды дума ў яго воўча.

Пайшоў Апанас па квас, дык ні Апанаса, ні квасу

У яго са сваім хлебам паабедаеш

Пралазу відаць адразу.

Такі свет настаў: ні палажы, ні пастаў

Не заглядбеся на чужых жонак: не скасееш, дык здурнееш.

Не будзь ласы на чужыя каўбасы. На пахілае дрэва і козы скачуць

ШУТКИ И ОСТРОТЫ

На Беларусі пчолы, як гусі, а гусі, як валы.

Не крычы моцна: у пастухі возьмуць.

Усе – ну ды ну, а тпрукаць няма каму.

Грыбкі, на бакі, ідуць бараві кі!

Трымайся за грыву, бо за хвост не ўтрымаешся.

Рука руку мые, а чорт чорта крые.

У астрог шмат дарог.

Дзякуй, не дзякуй, а заплаціць мусіш

Дай, Божа, мне, а іншым – не

Мой мілы спакою, добра мне з табою.

Паздароў, Божа, гасцей, каб ездзілі часцей.

Было піць і есці, толькі прынукі не было.

Не таго шкода, што з'елі, а таго, што асталося.

Не ганю, а проша вон!

Дзе гам, і я там.

Прасіць прасілі, а каб паднасіць – не паднасілі

Прыходзь у госці, кума, калі мяне дома няма.

Багаты Цімошка: сабака і кошка.

У каго чуюць, перад тым і шапкуюць.

Нам ні па чом сем карчом: абы грошы – усе абайдзём.

Казаэ воўк, што гарох тоўк, авечак не чапаў, баран паверыў – і прапаў.

Шчупак за плоткаю ганяўся, пакуль сам у нератнепапаўся.

Свіння даўно паняй была б, але лыч не пускае

Жартаваў воўк з канём, ды ў жмені зубы панёс

ФРАЗЕОЛОГИЧЕСКИЕ ЕДИНСТВА СЛОВ

ДЕЙСТВИЕ

Вести себя несерьезно. Валяць дурня

Вести себя озорно. Хадзіць на галаве

Вести себя скрытно, не показываться. Не казацьноса

Выступать впустую. Гаварыць на вецер

Говорить несуразности, чушь. Гарадзіць плот

Действовать бессовестно. Адбіраць у старца кій

Действовать глупо. Тварыць дурату

Действовать криком. Браць горлам

Действовать напористо. Даваць дыхту

Действовать несерьезно и бессмысленно. Зубы пра даваць

Действовать рискованно. Лезці (перці) на ражон

Действовать старательно. Вылузвацца са скуры, выцягвацца ў нітку

Действовать с трагическим исходом. Налажьщь галавой

Действовать широко, с размахом. Варочаць светам

Запомнить. Запісаць сабе на лобе

Исполнять чужую волю. Скакаць пад чужую дудку

Кричать. Рваць горла

Кричать сильно. Крычаць дурным голасам

Капризничать. Выкідваць коні кі

Наговаривать невесть что. Каціць бочкі арыштантаў

Надоедать беспрестанно. Не даваць збыту

Надоедать сильно. Давацца ў знакі

Насмехаться, издеваться. Строіць кпіны (кепікі)

Обобрать обманом. Абуць у лапці

Обойти ловко. Падцерці нос

Осуществлять намерение расчетливо. Падбіваць клінкі

Оставлять решительно. Атрасаць рукі

Относиться подозрительно, недоброжелательно Коса глядзець

Переживать отчаянно. Лезці на сценку

Подстегнуть. Падліць вару

Подчинять своей воле. Ездзіць вярхом

Поступать безрассудно. Спяшацца на шыбеніцу

Потворствовать. Даваць патолю

Подгонять сильно. Гнаць у карак

Проявлять гостеприимство. Разводзіць сталы

Проявлять неблагодарность. Забываць хлеб-соль

Проявлять неверность, хитрить. Віляць хвастом

Проявлять своенравность. Біць у хамут (аглоблі)

Проявлять склонность к пьянству. Глядзець у бутэльку

Разбогатеть в трудных условиях. Разжыцца на калу

Развлекать разговорами. Разводзіць лады

Сделать невозможное. Выламаць з калена

Сделать для виду. Здаць рад

Смеяться злорадно. Скаліць зубы

Спутать в рассуждениях, при рассказе. Збіць з тропу

Стравить. Звязаць хахлы

Требовать решительно. Прыставаць з кароткімі вужамі

Убавить спеси. Пазбіваць рогі

Убежать. Падмазаць пяткі

Убежать стремительно. Задаць лататы

Удрать. Даць ходала

Узнать случайно, неточно. Пачуць адным вухам

Уклониться от возвращения долга. Накрыцца хвастом

Унижаться. Лізаць падмёткі

Упрекать постоянно и грубо. Есці поедам

Упустить выгоду. Даць зевака

Утратить возможность воздействовать. Насыпаць на хвост солі

Учудить. Умудрыць штуку

СОСТОЯНИЕ

Бездельничать. Біць байды, спраўляць лодара

Быть в полном довольстве. Есці на два бакі

Быть во вражде. Быць на нажах

Быть на иждивении. Сядзець на карку

Быть очень похожим. І бубкі падабраць

Дрожать от холода. Прадаваць дрыжыкі

Заболеть, умереть. Адкінуць капыты (хвост)

Задумываться (очень). Браць да галавы

Заинтересоваться. Пакласці вока, упасці ў вочы

Не верить. Не даваць веры

Не появляться. Не казаць вачэй

Оживиться в росте (о растениях). Падняць вушы

Оказаться без средств существования. Класці зубы на паліцу

Оказаться в безвыходном положении. Завязаць свет

Оказаться в больших заботах. Знайсці пятлю (хамут) на шыю

Оказаться грубым, диким, невоспитанным. Радзіцца ў лесе

Оказаться обиженным случайно. Трапіць пад злосць

Отказаться навсегда. Асінкаю заламаць

Ощущать неловкость. Свяціць вачамі

Погибнуть. Скруціць сабе галаву

Прекратить рост, движение. Сесці дзёўбам

Просиживать в бездействии. Аціраць вуглы.

Сильно устать. Упасці з капылля далоў

Смеяться (очень). Класціся (класціся покатам, душыцца) са смеху

Сожалеть. Чухаць патыліцу

Стать богачом. Наесці чэрава

Стать недовольным. Закапыліць вусны (губы)

Страдать. Біцца галавой аб сцяну

Удивляться. Давацца дзіву

Упускать выгоду. Спаць у шапку

Утратить способность соображать. З'ехаць з глузду

ОБСТОЯТЕЛЬСТВА

Без причины (пострадать). Ні за што ні пра што, за нішто ніякае

Безоглядно (бежать). Назлом галавы

Безоговорочно (исполнить). Каб слова, каб слова сказаў. да славечка

Без свидетелей (поговорить). 3 вока на вока

До конца жизни (помнить, быть). Да веку, да скону

Задевая друг друга словами (начать). Слова за слова

За ничто (работать). На дурніцу

Кое-как (сделать). Абы з рук

Неопределенно (иметь положение). Ні дома, ні замужам

Неопределенно (находиться в состоянии). Ні тпру, ні но

Неопределенно (вести себя). І нашым і вашым

Непосредственно (встретиться). Нос у нос

Не так (делать кому-то). Не ў лад

Не удостоив взглядом. Каб паглядзеў

Одиноко (проживать). Сам сабе, сам сабой, сам-насам

С большими усилиями, по принуждению (заставить пойти, сделать, начать). 3 крыкам, з гвалтам

ФРАЗЕОЛОГИЧЕСКИЕ ПРЕДЛОЖЕНИЯ

Безнадежность объяснений и доказательств. (Яму, ёй, і м…) свайго розуму не ўкладзеш.

Бесстыдство в действии, поведении. (Для гэтага…) трэба вочы ў сабакі пазычыць.

Бессодержательность высказывания, речи, сообщения. Гэта лухта непадсяваная.

Болтливость. (У яго, яе…) не замерзне на языку.

Быстрота и энергичность в поведении. На і м скура гарыць.

Голодное состояние. (І м, вам…) жываты падвяло, бакі ўвабрала.

Дрожь при ощущении холода. (У яго, у мяне…) зуб на эуб не трапляе, зуб зуба даганяе.

Заносчивость. (У яго, яму, у яе…) крукам (кукішам) носа не дастанеш.

Инициативность в начинаниях. (3 яго, яе…) свет гарыць.

Крепкая дружеская деловая связь. (Іх, вас…) вадой не разальеш.

Малозначительность. Ад бочкі заткала (шпунт).

Малорослость. (Ён, яна…) яшчэ кату па пяту.

Медлительность. (Яго, цябе, вас…) толькі па смерць пасылаць.

Неблагоприятность. (Сёлета, летась) не год (быў) на садавіну (ягады…).

Нежелание признать то, что было. (Яму, табе…) памяць адсохла.

Необходимость только отбыть время. Абы дзень да вечара (нам, табе…).

Неодолимое желание. (У яго…) вока гарыць на (гэ-та…).

Неравенство. (Ты яму, ён табе…) не вярста.

Неспособность ни к чему. (Ён…) ні да танца, ні да ружанца.

Никчемность. (Ён, ты…) сабак.і не варт.

Одинаково плохо. Не кіем, дык палкаю.

Отсутствие времени. (Мне, яму…) некалі дыхнуць.

Отсутствие внимания. (Мне, ёй…) не ў голаў (не у галаву, не ў галаве).

Отсутствие признаков существования. (Тутіх, яго; там іх, яго) і заваду няма (не было).

Отсутствие признаков пребывания. Не засталося і звання (яго, іх…); (яго, іх) і след прастыў.

Отсутствие чего-либо значимого. Тут ні ўцяць, ні ўзяць.

Очень раннее время суток. Яшчэ чэрці на кулачкі небраліся.

Очень большая худоба. (У яго, у яе…) адны вочызасталіся.

Ощущение немощи, старости. Быў конь, ды з'ездзіўся.

Подвижность, непоседливость. (Ён, яны…) тут ёсць, тут няма.

Полная подчиненность. (3 яго, з яе) вяроўкі ўюць.

Полное сходство. (Яны) на адзін капыл, абое рабое.

Поспешное бегство. (Я, ён) лахі пад пахі і ходу.

Проявление зависти. (Яго, мяне…) завідкі бяруць.

Преступные склонности. (Па табе, па ім…) вяроўка(шыбеніца, турма) плача.

Пьянство. У яго глотка не прасыхае; ён не прасыхае.

Сильное неудовольствие тем, что увидел. Вочы б маене бачылі.

Сознательная бездеятельность. (Ён) палец аб палец неўдарыць.

Умственная слабость, пустота. У яго салома (мякіна)ўгалаве.

СРАВНЕНИЯ О ДЕЙСТВИЯХ

Бежит. Бяжыць (нясецца), як. падпалены, як пад-смажаны, як шалёны (очень поспешно, быстро).

Бродит. Блукае (бродзіць, блындае), як цень, як здань, як свет згубіў (в полном расстройстве).

Вертит. Круціць носам, як сабака каля разніцы (обращает особое внимание, проявляет повышенный интерес).

Вертится. Круціцца, як голы ў мурашніку, у крапіве (в трудном положении); выкручваецца, як скурат на агні (изворачивается в безысходной ситуации).

Выскочил. Выскачыў, як Піліп з канопляў (канапель), як з канопляў (высказался невпопад).

Говорит. Гаворыць, як п'яны плот гародзіць (бес-связно); як стары дзед кашалі пляце (небылицы); балбоча, як індык, як цецярук (говорит много); бубніць, як удод (говорит невразумительно, глухо); барабаніць, як, пустая бочка (говорит бессодержательно, много);

брэша, як сабака на вецер (врет); голіць, як брытва (говорит остро, резко).

Копается. Капаецца, як сляпы ў торбе (бестолково)

Кричать. Крычы. хоць разарвіся, хоць лопні (о невнимании к тому, кто кричит).

Кричит. Крычыць, як варона на дождж (упорно), аж сцены разлягаюцца (сильно), хоць вушы затыкай (пронзительно); вішчыць. як. парася ў прасле (отчаянно).

Лезет. Лезе, як дым у вочы, сляпіцаю (неотвязно).

Наскочить. Нарваўся, як голы на бізун (о неприятностях).

Настращать. Напужаў, як ката скваркаю (о достижении обратного результата).

Оглядываться. Азіраецца, як парася ўкраў (с опасением, страхом).

Плавает. Плавае, як сякера, як калун (о неумении плавать), як качка (об умении плавать).

Поехать. Паехаў – як камень у ваду боўкнуў (об отсутствии вестей).

Посмотреть. Глянуў – як капейку даў (о приятном ощущении от взгляда).

Привязаться. Прыстаў, як сляпы. да плоту (неотвязно)

Делает. Робіць, як назаўтра трэба, як не сваімі (рукамі), як сырое гарьщь (медленно).

Делят. Дзеляць, як Тодар з Тадораю лапаць з абораю (шутка о бессмысленном, глупом дележе).

Дерутся. Б'юцца, як пеўні (шумно наскакивая друг на друга)

Добраться. Дабраўся, як вол да брагі (о жадности).

Дружно. Дружна, як жабы на дождж (все вместе).

Ест. Есць, як не ў сябе (много), як за сябе (быстро), як тыдзень не еушы (жадно), ажнос гнецца (с охотой), аж за вушамі трашчыць (старательно), як нежывы, як не сваімі (без охоты, лениво).

Заговорить. Загулі, як пчолы ў вуллі, як у купіне чмялі (о шуме от разговоров).

Идти. Валюхаецца, як качка (идти тяжело, раскачиваясь в стороны); паўзе, хоць вару падлі (идти медленно);

валачэцца, як сабака за возам (идти без желания).

Сказать. Сказаў, як у сук уляпіў, як звязаў (точно), як пугаю па вадзе (бессодержательно), як сабака «гаў» (грубо, лживо); ляпнуў, як гразёю ў вочы (грубо, оскорбительно)

Смотрит. Глядзіць, як вол на новыя вароты (удивленно и тупо)

Танцуют. Скачуць, як голыя ў крапіве (беспорядочно и дико)

Угождать. Дагаджаў, як ліхой скуле (обходился очень осторожно).

Хозяйничать. Гаспадарыць, як свіння ў агародзе (безобразно)

Храпит Храпе, як карчы дзярэ (звучно)

О СОСТОЯНИИ

Бедный. Гол, як сакол.

Богатый. Багаты, як чорт рагаты.

Болят. Баляць, як сабакі рвуць (о ногах)

Бьется. Б'ецца, як рыба аб лёд (о горе)

Везет. Шанцуе, як тапельцу, як вісельніку (о невезении).

Глухой. Глухі, што пень, як цяцера, як сцяна

Горе. Бяда, хоць воўкам вый, хоць у пятлю лезь, хоць у труну лажыся, хоць з моста ў рэчку.

Деньги. Грошай, як мякіны (много), хоць сцены клей(много), каб капейка, шэлег (мало)

Дрожит Дрыжыць (трасецца), як авечы, хвост, якасінавы лі ст (от холода, со страха)

Живет. Жыве, як у Бога за плячьша (беззаботно), як сарока на калу (без пристанища).

Живется. Жывецца. як валу ў ярме (трудно), як кату(комфортно), як бяздомнаму сабаку (голодно и неуютно)

Здоровый. Здаровы, хоць у плуг запрагай, як бык, яквол, як. дуб.

Лежит. Ляжыць, як лут, як калода, як падла, крыцаю, лежнем.

Любит Любіць, як сабак а палку (опасается)

Молчит. Маўчыць, як сцяна, як вады ў рот набраў

Одинокий. Адзін, што пень, як палец, як былінка ў полі

Пьяный. П'яны, як гразь, як зямля, як свіння; набраўся, як жаба гразі, як зямля.

Расти. Растуць, на лес гледзячы (о детях)

Свыкся. Звыкся з бядою, як рыба з вадою.

Сильный. Дужы, як свіння ў лужы (шутка)

Сидит. Сядзіць, як мы ш. пад венікам, пад мятлой (опребывании в страхе)

Трудно, тяжело. Мне, як таму, што зямля на яму

Ушел. Пайшоў, як мыла з'еўшы (о решительном выпровождении)

Хочется. Хочацца, як каню ў аглоблі (о нежелании)

О ВНЕШНОСТИ

Бледный. Белы (збялеў, збялела), як снег, як палатно, як папера, як смерць

Борода Барада, як памяло (широкая), як мятла (длинная)

Глаза Вочы, як у злодзея (воровские)

Голова Галава, як гарбуз, кацел (большая), як калена (голая, бритая), як у барана (курчавая).

Зарос (волосами). Аброс, як. воўк.

Испачкался в грязи Выкачаўся, як свінчо, брудны {мурзаты), як парася, як еў з парасятамі (о лице).

Красивая (с лица) Прыгожая. хоць вады напіся з твару

Красный Чырвоны, як рак (от стыда).

Кудрявый Кучаравы, як баран

Не по фигуре (одежда) Вісіць, як на калу

Подходит по фигуре (костюм) Сядзіць (ляжыць), як уліты

Разодетая Прыбраная (прыбралася), што лялька

Темный (с лица) Чорны (счарнеў), як, галавешка, як засланка (по природе)

Худой (исхудал) Высах, хоць рэбры лічы, што трэска, на трэску

О ЯВЛЕНИЯХ ВНЕШНЕГО МИРА

Близко Блізка, як рукой падаць (совсем недалеко)

Видно Відна, як удзень, хоць іголкі збірай (о ясной лунной ночи зимой)

Вода Вада, як лед (холодная)

Гора Гара, як з печы (обрывистая)

Грибы Грыбоу, хоць касі, хоць касу закладай (очень много)

Деньги Грошы, як вада (о несохранности денег)

Дождь Дождж, як з цэбра, як з вядра, як з луба (оливне)

Дом. Хата, як хлеў, як гумно (большая и пустая), як катух, як будка, як кучка (маленькая и тесная), у хаце хоць ваўкоў ганяй (холодно)

Дорога Дарога, хоць бок ам каціся, як яйцо (гладкая), як палатно (ровная), як страла (прямая)

Дуб Дуб, аж шапка валіцца (высокий)

Жара Вбрыць, як у катле (парно), пячэ, аж смылщь (жарко)

Земля Зямлі, як старой бабе сесці (мало).

Корова Карова, як лось, як лашыца, як печ (сытая)

Кровля Дах, як рэшата (вся в дырках).

Много Хоць гаць гаці (с избытком)

Поле Поле, як вокам скінуць (широко)

Стол На стале, як на дзяды (изобилие кушаний)

Темно Цемна, хоць вока выкалі (абсолютная темнота)

Тесно Цесна, пальца не ўшчаміць, не ўшчэміш

Хорошо Добра тут, як у раю (очень приятно)

Ягоды Ягад, як. гразі, хоць граблом грабі (много)

УСТОЙЧИВЫЕ ОБОРОТЫ РЕЧИ

Абсолютно все Усе чыста

А вот, иду Аўжо, іду

А мне и подавно Амне і погату

А потому Апагэтаму А затым

А чтоб тебя! А бадай (багдай) цябе! А бадай (баг-дай) ты!

Ба, вспомнил! А (ага), успомніў!

Ба, смотри! Га, пабач!

Без какого либо знака Аніў знак

Бесчисленное множество Бясконцае мноства, незлічонае мноства

Большое дело! Вялікае свята!

Бросиіься бежать Пусцщца наўцёкі, кінуцца наўцёкі

Будет вам! Досыць ужо вам!

В другое время Іншым (другім) часам

В другой раз Другі м разам

В гору (идти) Пад гару (ісці)

Вероятно так Бадай што так, напэўна так

Весьма далеко Не блізкі свет

Взъерошенный какой-то Наежаны нейкі

Взять за привычку Узяць за звычай

Видеть своими глазами Бачыць на свае вочы

Видишь ли Бачыш

Вишь (ишь) ты! Бач ты! Бачыш ты!

Войти (втереться) в расположение (вдоверие) Дабіцца ласкі, убіцца ў ласку (у давер)

Волей неволей Хочаш не хочаш, хаця не хаця

Вот так чудеса! Вось дык дзіва!

В первых числах месяца Першымі днямі месяца

В позапрошлом году Залетась

В про-илом году Летась

Вряд ли Наўрад, наўрад ці

В самом деле! На самай справе!

Всегда, во все времена. Век-вяком

В том-то и дело. У тым і штука

В шутку. Смехам, на смех

В этом году. Сёлета

Высказывать свое мнение. Выказваць сваю думку

Говоря вообще. Агулам кажучы

Да и только. Дый годзе

Да уж. Ды ўжо ж

Держать пари. І сці ў заклад

Держать себя молодцом. Трымацца зухам

Держать себя независимо. Трымацца незалежна, вольна

Держать слово. Сіаяць на слове

Для вашей же пользы. Вам жа спажытак

Днем и ночью. Удзень і ўночы

До будущего года. Да налецця

Достойный уважения. Годны павагі, варты павагі

Друг друга. Адзін аднаго, адна адну, адно аднаго (при существительных мужского и женского рода)

Другими словами. І начай кажучы

Другое дело. І ншая справа

Едва не… Ледзь не… За малымне..

Ежедневно. Штодзень, штодня, штодзённа, дзень пры дні

Ежегодно. Штогод, штогоду

Ежемесячно. Штомесяц, штомесячна

Ежеминутно. Штомінутна, штохвілінна, кожную мінутку (хвілінку)

Еженедельно. Штотыдзень, штотыдня, штотыднёва

Ежесекундно. Штохвілінна

Ежесуточно. Кожныя суткі

Ежечасно. Штогадзінна, штогадзіны

Ему-то что! А што яму!

Ему удобно. Яму зручна, яму рука

Ему неудобно. Яму нязручна, яму не рука

Если бы знать! Каб жа ведаць! Каб жа знаццё!

Еще бы! Чаму не! Чаму б не!

Жив-живехонек. Жы ў-жывюсенек

Загребать деньги. Аграбаць грошы

За день (ночь). Абдзень (абноч), абыдзень

Заискивать перед ним. Паддобрывацца пад яго, запабягаць перад ім

Закружилась голова. У галаее закруцілася

Заморить червяка. Прагнаць голад

Заслуживающий доверия. Годны веры

Затянуть песню. Завесці песню

Захватило дыхание. Дух заняло

Зачем это? Навошта гэта?

Знаешь ли?.. Ведаеш?..

Знать понаслышке. Ведаць з чутак

Зубоскалить. Галіць зубы

И в ус не дует. І не шманае

Идти проторенным путем. І сці езджанай дарогай

Измотать. Выняць духі, змардаваць

Испытать горе. Прыняць гора, перажыць гора

И тот, и другой. І адзін і другі

Как должно быть. Як маебыць

Как говорится… Як той казаў…

Как можно (лучше). Як мага (лепш)

Как ни в чем не бывало. Як нічога не было, як ніколі нічога, як ні дзе нічога

Какое тебе дело! А табе што! А што табе за клопат!

Какое-то время. Якую часіну, нейкую часіну

Какой угодно. Які хочаш

Как пришлось. Як трапляла

Как с иголочки. Як з іголкі зняты

Как следует. Як мае быць

Как только возможно. Як мага

Как-то так. Неяк, якся

Как угодно. Як хочаш (хочаце)

Клонить (склонять) к тому. Гнуць (вярнуць, хіліць, аесці) да таго

Кому угодно. Каму хочаш

Копия отец (мать). Выкапаны. бацька (маці)

Кричать, не прекращая. Крычма крычаць

К слову пришлось. 3 гаворкі выйшла

Кстати говоря … Да слова кажучы…

Куда глаза глядят. Усвет

Куда деваться. Куды падзецца

Куда угодно. Куды хочаш

К черту на кулички. На край свету, за свет

Лежать, не поднимаясь. Лежма ляжаць

Лишиться сознания. Страціць прытомнасць

Лишиться чувств. Самлець

Ломиться в открытую дверь. Біцца у адчыненыя дзверы

Мало ли что… Мала што…

Маменькин сынок. Мамчын сынок

Между тем… Тым часам…; між тым…

Метко сказано. Трапна сказаў; сказаў, як. звязаў

Мне недосуг. Мне няма часу, няма калі

Мне не нравится. Мне не падабаецца, мне не даспадобы, я не ўпадабаў

Мне нравится. Мне падабаецца, я ўпадабаў

Набитый дурак. Дурань з дурняў

Набить оскомину. Нагнаць аскому.

Набить руку. Налаўчыцца

На всякий случай. На той час (выпадак). як спатрэбіцца

Надо же! І собіла ж!

На куски. У мэтлахі

На мелкие части. У друзачкі

На посошок. На адходную

На развод. На завод

На что же это похоже! Да чаго ж гэта падобнаі Куды ж гэта варта!

Неважно. Бяды, такой бяды

Не впервые, не впервой. Не першыня

Не давать покоя. Не даваць збыту

Не за что. Няма за што

Некогда. Няма калі

Некуда. Няма куды

Невозможно выдержать. Нельга вытрываць, зусі м няўцерп.

Не могу поверить. Не ймуверы

Не на что (смотреть) Няма на што (глядзець)

Не поминайте лихом. Не ўспамінайце благі м словам

Несмотря на… Не зважаючы на (што)..; дарма што..

Нет избавления. Няма збыту

Нет ничего удивительного. Няма дзіва; няма ніякага дзіва

Неужели? Няўжо? Няго не…?

Ни зги не видно. Цёмна, хоць вока выкалі

Ни капельки. Ні каліва

Ни к чему. Ні да чаго

Ничего не понятно. Нічога не зразумець

Ничуть не. Ніяк не, ні звання не

Ни смысла, ни порядка. Ні складу, ні ладу

Ни то, ни другое. Ні сёе, ні тое

Ни шиша не получишь. Фігу атрымаеш

Ну да, разумеется. А ўжо ж так; але

Обеими руками, Аберуч, аберучкі

Обратить внимание. Звярнуць увагу, узяць пад увагу, мець на увазе

Однажды. Аднаго разу, аднойчы

Одно удовольствие! Любата адна!

Оказать помощь. Дапамагчы, даць (накіраваць) дапамогу

Орать дико. Крычаць нема (нямым голасам)

Остаться в живых. Застацца жывым

Откуда-то. Аднекуль, са свету

От ужаса. 3 жаху

Очень редко. Гадыў рады

Паче чаяния. Чаго добрага, неспадзёўкі

Пить, наклонив посудину. Піць нагбом; набгом.

Плыть по течению. Пльщь з вадою

По вашей милости. 3 вашае ласкі

Поверишь ли… Ці дасі веры…

По глупости. Здуру

Поддать жару. Паддаць духу

Под гору (идти). 3 гары (ісці)

Подобным образом. Падобным парадкам.

Под одну меру. На адзін капыл

По принуждению. З-пад прынукі (прысілу)

Поймать живым или мертвым. Злавіць жывога ці ёртвага

Пойти на хитрость. Пусціцца на хітрыкі

По мне, как хотите. 3 майго боку, дык як хочаце; як а мяне, дык як хочаце

По неведению. 3 няведання

По причине. 3 прычыны

Попутно. Па дарозе

После обеда (ужина). Па абедзе (вячэры)

Почему бы и нет. А чаму ж бы

Предать забвению. Пусціць у забыццё

Прежде всего. Перш-наперш

Привыкнуть к людям. Абьщца з людзьмі

Прижить ребенка. Дабыць дзіця

Прийти в себя. Агойтацца, ачуцца

Прийти в чувство. Ачуцца, ачухацца

Приносить пользу. Даваць карысць

Проводить время в бездействии. Гульма гуляць

Про запас. У запас

Проявлять самостоятельность. Паказваць самастойасць, вольнасць

Пускать слова на ветер. Гаварыць на вей-вецер

Пусть Бог сохранит Хай Бог ратуе

Ради чего? Дзеля чаго?

Разве это впервые? Ці ж гэта першыня?

Сделать круг. Даць круга

Сидеть, не поднимаясь. Седзьма сядзець

Сколько угодно. Колькі хочаш

Слава Богу. Хвала Богу

Сложить голову. Пакласці галаву

Слышать нюхом. Духам чуць

Слышать своими ушами. Чуць на свае вушы

Смотри! Пабач!

Смотри-ка! Бач ты!

Смотря как. Як паглядзець

Смотря по настроению. Як да настрою

Совершенно всё. Усё чыста

Совершенно ни за что. Ні за што ні за якое

Совершенно никого. Ані нікога, анікога

Стало быть… Знакам тым…

Столько времени… Цеперся…

Сторонись! Набок!

Так и быть! Такой бяды!

Таким образом. Такі м чынам, парадкам

Таким порядком. Гэткім парадкам

Такой-то. Такі і такі

Творить молитву. Чыніць малітву

Творить чудеса. Чыніць дзівы

Тем паче. Тым болыи

Тогда как… Тым часам як…; у той час як…

Тогда-то. Тадыі тады

То и дело. Раз за разам

Трын-трава. Хоць што; хоць бы што

Ты прав. Твая праўда

Упасть в обморок. Самлець

Установиться хорошей погоде. Стаць на пагодзе

Утолить жажду. Прагнаць смагу

У черта на куличках. Засветам

Хлеба на корню. Збожжа на пні

Холодно ногам. Холадна ў ногі

Хоть бы что. Каб што

Христа ради. Дзеля Хрыста

Часто смотреть в ожидании. Прагледзець вочы, чакаючы

Человеческое достоинство. Людская годнасць

Чин чином. Як. трэба

Что за беда. Такой бяды, бяды

Что касается меня, то… Што да мяне, то… Як да мяне, то…

Что угодно. Што хочаш (хочаце), што маеце да мяне (да нас), чаго трэба…

Этого числа. Гэтага дня

Это ж надо! Трэба ж так!

Это-то и нужно было. Дык гэта і трэба было

Я прав. Мая праўда


    Ваша оценка произведения:

Популярные книги за неделю