Текст книги "Расейска-беларускi слоўнiк для школьнiкаў"

Автор книги: Александр Булыка

сообщить о нарушении

Текущая страница: 9 (всего у книги 11 страниц)

рекомендательный рэкамендацыйны

реконструировать рэканструяваць

религиозный рэлiгiйны

рельс рэйка

рельсовый рэйкавы

ремесленник рамеснiк

ремесленничество рамеснiцтва

ремесленный рамесны

ремесло рамяство

ремешок раменьчык

ремонт рамонт

ремонтировать рамантаваць

репейник 1) бот. лопух, дзядоўнiк; 2) шышка (калючая галоўка раслiны)

репейный лапуховы, дзядоўнiкавы

репица анат. макаўка

репродуцировать рэпрадуктаваць

ресница вейка

ретивый 1) заўзяты, старанны, руплiвы; 2) бойкi, жвавы

ретроискусство рэтрамастацтва

рехнуться здурнець, звар'яцець, з'ехаць з глузду

речевой моўны

речение выраз

речивый гаварлiвы, гаваркi

речушка рачулка

речь 1) мова; 2) прамова; 3) гутарка, гаворка, размова

решетина плотн. крацiна; лата

решётка краты, агароджа

решимость рашучасць

решительность рашучасць

решительный 1) рашучы; 2) канчатковы (адказ); 3) рашаючы (момант)

реять 1) лятаць, лунаць; 2) развявацца

ржавчина iржа

ржанище жытнiшча, iржышча

ржаной жытнi, аржаны

рига сушня; гумно

риск рызыка

рискнуть рызыкнуць; адважыцца

робкий нясмелы, баязлiвы

ровнять раўнаваць

родимый родны

родина радзiма

родинка радзiмка

родители бацькi

родительный лингв. родны (склон)

родительский бацькоўскi

родник крынiца

родной родны

родственник сваяк

родственный 1) родны, роднасны, сваяцкi; 2) блiзкi, падобны

родство 1) роднасць, сваяцкасць; 2) блiзкасць, падабенства

рождаемость нараджальнасть

рождение нараджэнне

рождество рел. каляды, коляды

рожь жыта

роза ружа

розжиг спец. распальванне

рознь варожасць, нелады; рознiца

розоветь ружавець

розовощёкий ружовашчокi

розовый 1) ружавы; 2) ружовы

розыск 1) пошукi; 2) юр. дазнанне, следства, вышук

рок лёс

роковой 1) фатальны, наканаваны, суджаны; 2) пагiбельны

роль роля

ромашка рамонак

ронять 1) упускаць, губляць; 2) перен. кiдаць, цадзiць (слова); 3) перен. прынiжаць, трацiць (аўтарытэт)

ропот 1) нараканне; 2) перен. гоман, шум

роптание нараканне

роптать наракаць

росистый росны

роскошь раскоша

ростовщик лiхвяр

ростовщичество лiхвярства

ротозей разява, разявака

ротозейство разявацтва

роща гай

рубануть секануць

рубаха кашуля, сарочка

рубашечный кашольны

рубить 1) сячы; 2) перен. рэзаць (праўду); 3) рубiць (зруб)

рубище лахманы, рыззё

рубль рубель

рубчатый рубчасты

ругань лаянка

ругаться 1) лаяцца; 2) сварыцца

руководитель кiраўнiк

руководство 1) кiраўнiцтва; 2) дапаможнiк, iнструкцыя

руководствоваться кiравацца

рукоплескание плясканне ў далонi, апладзiраванне; апладысменты

рукоплескать пляскаць у далонi, апладзiраваць

рукопожатие поцiск рукi; рукапацiсканне

рукоятка ручка, дзяржанне, дзяржальна

русло рэчышча, ложа

рухлядь старызна; хлам

рухнуть 1) павалiцца, абвалiцца; 2) перен. пасцi, загiнуць

ручательство парука

ручей ручай

рушить 1) разбураць, валiць, абрушваць; 2) перен. парушаць

рыбоохрана рыбаахова

рыбопромышленность рыбапрамысловасць

рыботорговля гандаль рыбай

рыть 1) капаць; 2) рыць (аб жывёлах)

рьяный заўзяты

рюмка чарка, кiлiшак

рябить 1) рабацiць (ветрам ваду); 2) мiтусiцца (у вачах)

рябь 1) рабiзна (на вадзе); 2) мiтусня (у вачах)

рядом поруч, побач; поплеч; паблiзу

ряженье пераадзяванне, пераапрананне

С

сабельный шабельны

сабля шабля

саднить 1) драпаць; 2) шчымець, пячы, свярбець

садозащитный садаахоўны

саженец саджанец, флянс

саженный (сажённый) сажнёвы

салазки санкi, саначкi

саламата кул. кулеш, лямешка

салат салата

салфетка сурвэтка

самовластие самаўладства, самаўладдзе

самоволие самавольства

самовоспитание самавыхаванне

самовоспламенение самазагаранне

самоделка самаробак

самодельный самаробны

самодеятельность самадзейнасць

самодеятельный самадзейны

самодовольный самаздаволены, самазадаволены

самозащита самаабарона

самолюбие самалюбства

самомнение ганарлiвасць, самаўзвышэнне

самообеспечение самазабеспячэнне

самообладание самавалоданне

самообман самападман

самообразование самаадукацыя

самообразовательный самаадукацыйны

самообслуживание самаабслугоўванне

самоограничение самаабмежаванне

самоопределение самавызначэнне

самоотверженность самаадданасць, самаахвярнасць

самоотверженный самаадданы, самаахвярны

самопожертвование самаахвяраванне, самаахвярнасць

самопроизвольный самаадвольны

самопрялка калаўрот, самапрадка

саморазоблачение самавыкрыццё, самавыкрыванне

самоснабжение самазабеспячэнне

самосовершенствование самаўдасканаленне

самосозерцание самасузiранне

самосознание самасвядомасць

самосохранение самазахаванне

самостоятельный самастойны

самоубийственный самагубны

самоуверенность самаўпэўненасць

самоуправление самакiраванне

самоусовершенствование самаўдасканаленне

самоустранение самаўхiленне

самоутешение самасуцяшэнне, самазаспакаенне

самоцель самамэта

самочувствие самаадчуванне

сапог бот; сапоги всмятку бязглуздзiца, бяссэнсiца, глупства

сапожник шавец

сарай хлеў; пуня

сатанеть шалець, раз'юшвацца

сатанический сатанiнскi, д'ябальскi, чартоўскi

сахар цукар

сахаристость цукрыстасць

сахарница цукарнiца

сахарный цукровы

сбалтывать збоўтваць

сбежать збегчы; уцячы

сберегательный ашчадны

сбережение 1) захаванне, збераганне; 2) ашчаджанне, збiранне; 3) сабраныя грошы

сберечь 1) захаваць, зберагчы; 2) сабраць

сбивчивость блытанасць

сбивчивый блытаны

сборник зборнiк

сбросить скiнуць, паскiдаць

свадебный вясельны

свадьба вяселле

сваха свацця

сведущий дасведчаны

свекловичный 1) цукровабурачны; 2) бураковы

свекловодство буракаводства

свекольник бацвiнне; бурачнiк

свержение звяржэнне, скiданне

сверкать блiскаць, блiскацець; зiхацець

сверлильный свiдравальны

сверлить свiдраваць, пракручваць

сверло свердзел

свернуть 1) скруцiць; 2) згарнуць; 3) воен. перастроiць; 4) збочыць

сверстник равеснiк, аднагодак

сверх 1) зверху, паверх; 2) звыш; 3) апрача

сверхзвезда звышзорка

сверхзвук звышгук

сверхмощный звышмагутны

сверхприбыль звышпрыбытак

сверхпрочный звышмоцны

сверхскоростной звышскорасны, звышхуткасны

сверхсметный звышкаштарысны

сверхсрочный звыштэрмiновы, вельмi тэрмiновы

сверхточный звышдакладны

сверхъестественный звышнатуральны; незвычайны

сверчок зоол. цвыркун

свершить здзейснiць, зрабiць, учынiць

свесить1 звесiць; спусцiць

свесить2 зважыць

свет святло; до свету на досвiтку

светать свiтаць, развiдняцца, днець

светёлка святлiца

светильник 1) каганец; 2) свяцiльня; 3) перен. светач

светозарный прамянiсты

свеча свечка

свешанный зважаны

свеять садзьмуць, здзьмуць

свёкла буракi

свёрток скрутак; пакунак

свидание спатканне; сустрэча

свидетель сведка

свидетельство 1) сведчанне; 2) доказ

свидетельствовать сведчыць

свидеться убачыцца, пабачыцца

свинтить сашрубаваць; адкруцiць

свирель жалейка, дудка

свирепеть станавiцца лютым; раз'юшвацца

свирепствовать лютаваць

свирепый люты; раз'юшаны

свиристель зоол. амялушка

свиток скрутак

свободомыслие 1) свабодамыснасць; 2) вальнадумства

свод архит. скляпенне

сводчатый скляпенiсты

своеволие свавольства, сваявольства

своевременный своечасовы

своекорыстие своекарыслiвасць

своекорыстный своекарыслiвы

своенравный натурысты, наравiсты, капрызны

своеобразный своеасаблiвы

свойственный уласцiвы

свойство уласцiвасць

свойство сваяцтва

свора зграя

своротить звярнуць, пазварочваць

связной сувязны

связь сувязь; повязь

свясло с.-х. перавясла

сглазить сурочыць, урачы

сговор 1) згавор, згаворванне; 2) уст. заручыны

сгораемость згаральнасць

сгоряча з гарачкi, пагарачыўшыся

сгрести згрэбцi

сгрудиться скупiцца

сгуститель згушчальнiк

сгущаемость згушчальнасць

сдавленный сцiснуты, здушаны

сдвиг 1) зрух; 2) геол. зрушэнне

сдвижной ссоўны

сдвинуть 1) ссунуць; 2) перен. зрушыць

сдвоить здвоiць, падвоiць

сделать зрабiць, парабiць

сдержанность стрыманасць

сдержать стрымаць

сдружиться пасябраваць, падружыцца, падружыць

сдуть садзьмуць, здзьмуць; здзьмухнуць

себестоимость сабекошт

себялюбие сябелюбства, сябелюбнасць

сев сяўба

север поўнач

северный паўночны

северо-восток паўночны ўсход

северо-запад паўночны захад

седельник сёдзельнiк

седельчатый седлаваты

седеть сiвець

седина сiвiзна

седёлка падсядзёлак

седой сiвы

сейчас 1) зараз; цяпер; 2) адразу, зразу

секрет сакрэт

секретарь сакратар

селезень качар

селение сяло

селитра хим. салетра

сельдь селядзец; селядцы

сельскохозяйственный сельскагаспадарчы

семейство сям'я

семена с.-х. насенне

семицветный сямiколерны

семичасовой сямiгадзiнны

семиэтажный сямiпавярховы

сени сенцы

сенозаготовка с.-х. сенанарыхтоўка

сентябрь верасень

сентябрьский вераснёвы

сень 1) засень; 2) прытулак

сердечный 1) сардэчны; 2) перен. сардэчны, шчыры

сердце сэрца; это ему не по сердцу гэта яму не даспадобы

сердцебиение сэрцабiцце

сердцевина асяродак

середина сярэдзiна

сереть шарэць

серёжка 1) завушнiца; 2) каташок, коцiк (на дрэвах)

серна зоол. сарна

сероглазый шэравокi

серозём шэразём

серость шэрасць

серый шэры; сiвы (аб жывёлах)

серьга завушнiца

серьёзный сур'ёзны

сетовать 1) наракаць, скардзiцца; 2) шкадаваць, бедаваць

сетчатый сеткаваты

сеть сетка

сжалиться злiтавацца (над кiм-небудзь), пашкадаваць (каго-небудзь)

сжатый 1) сцiснуты; 2) перен. сцiслы, кароткi

сжать 1) сцiснуць; 2) перен. скарацiць

сжечь спалiць, папалiць

сзади ззаду

сигара цыгара

сигарета цыгарэта

сидень уст. сядун; сиднем сидеть поседам сядзець

сидеть сядзець; с. гвоздём сядзець як стрэмка

сизый шызы

силач асiлак, здаравяка, здаравяк

силок сiло

сильно моцна, вельмi

сильный 1) моцны; дужы, здаровы; 2) важкi, грунтоўны

синева сiнь

синеглазый сiнявокi

сиплость сiпата

сирень бэз

ситец паркаль

ситцевый паркалёвы

сияние ззянне

сиять ззяць, свяцiць

сказитель казачнiк

сказка казка

сказуемое лингв. выказнiк

скалка 1) качалка; 2) тех. валок

скамейка лаўка, услон; парта

скамья лава, услон, тапчан

скареда скнара, жмiнда

скаредный скупы, скнарлiвы

скарлатина шкарлятына

скат схiл, спад

скатать скруцiць; скачаць

скатерть абрус, настольнiк

скважина 1) шчылiна; пора; 2) свiдравiна (буравая)

скверный 1) гадкi, брыдкi, агiдны; 2) дрэнны, кепскi (аб якасцi)

сквозить1 прадзiмаць, цягнуць, праймаць

сквозить2 1) свiцецца (аб тканiне); 2) перен. заўважацца, праглядваць

сквозной 1) навылётны; 2) скразны; 3) празрысты

сквозняк скразняк

скворец зоол. шпак

скворечница шпакоўня

скелет 1) анат. шкiлет; 2) касцяк, каркас; 3) перен. аснова

скирда тарпа, сцiрта

скирдовальщик с.-х. сцiртавальшчык, тарпавальшчык

скирдовать с.-х. сцiртаваць

скиталец бадзяга

скитание бадзянне, блуканне

скитаться бадзяцца, блукаць; вандраваць

складной складны

складчатый складкаваты

склон схiл, адхон; на склоне лет пад старасць, у пажылым веку

склонение 1) схiленне; 2) лингв. скланенне

склонить 1) схiлiць, нахiлiць, нагнуць; 2) перен. схiлiць, угаварыць

склонность нахiл, схiльнасць

склонный схiльны

склюнуть здзеўбануць

склянка 1) пляшачка, бутэлечка; 2) мор. склянка

скоба 1) клямка, ручка; 2) тех. клямар, дужка, скаба

скобель скобля

скобка1 лингв., мат. дужка

скобка2 1) клямка; 2) тех. клямар, дужка, скобка

скоблить скрэбцi

сковородник 1) чапяла; 2) плотн. лапа

сковырнуть скалупнуць; звалiць

сколотить 1) збiць (цвiкамi); 2) перен. арганiзаваць, згуртаваць; 3) назбiраць, сабраць

скольжение слiзганне, слiзгаценне; коўзанне

скользить слiзгаць, слiзгацець; коўзацца

скользкий слiзкi, коўзкi

сколько колькi

скомкать 1) скамячыць; 2) перен. скомкаць (даклад)

сконцентрировать сканцэнтраваць

скопидом скнара, жмiнда

скопидомничать скнарнiчаць

скопить назапасiць, назбiраць, сабраць; набыць, прымножыць

скопище зборышча

скопление 1) збiранне, збор; 2) вялiкая колькасць

скопнить с.-х. скласцi ў копы

скопом гуртам

скорбеть смуткаваць, бедаваць, тужыць, журыцца

скорбный смутны, тужлiвы

скорбь смутак, скруха, туга

скорее хутчэй; хутчэйшы

скорлупа шалупайка, шкарлупiна

скорм скормлiванне

скорняжничать кушнерыць

скорняжный кушнерскi

скорняк кушнер

скоро хутка, шпарка

скоробить скарабацiць

скоропалительно паспешлiва, паспешна, раптоўна

скоропись скорапiс

скоропостижно раптоўна

скоростной скарасны

скорчить скурчыць; скрывiць

скот жывёла, скацiна, быдла

скотный жывёльны, для жывёлы

скотобойня бойня, разнiца

скотовод жывёлавод, жывёлагадовец

скотоводческий жывёлагадоўчы

скотский 1) быдлячы; 2) перен. свiнскi

скотство свiнства

скрасить 1) прыхарашыць; 2) палепшыць, аблегчыць

скрежет скрыгат, скрыгатанне

скрепить 1) змацаваць, знiтаваць, сашчапiць; 2) змацаваць (подпiсам)

скрепка сашчэпка

скрести скрэбцi

скрестить скрыжаваць

скрыть 1) схаваць; 2) утаiць, скрыць

скрючить 1) сагнуць у крук; 2) скрукаваць, счапiць

скряга скнара

скряжничать быць скупым, скнарнiчаць

скряжничество скупасць, скнарнiцтва

скудеть бяднець, занепадаць

скудность беднасць, убоства

скудный бедны, мiзэрны, убогi

скудоумный слабы розумам, прыдуркаваты

скука нуда, нудота; сум

скулить скавытаць; скуголiць

скупать скупляць, скуплiваць

скупец скупы, скупянда, скнара

скучать нудзiцца; сумаваць

скучно нудна; сумна

скучный нудны; сумны, маркотны

слабодушие слабадушнасць

славка зоол. валасянка

славословие услаўленне, усхваленне

славословить услаўляць, усхваляць

слагаемое 1) састаўная частка; 2) мат. складаемае

слагать складаць, складваць

слад: сладу нет рады няма

сладкий салодкi

сладкозвучный мiлагучны

сладости прысмакi, ласункi

сладость 1) саладосць, салодкасць; 2) перен. асалода, слодыч

слаженность зладжанасць

слаженный зладжаны

сластёна ласун, ласуха

сласти ласункi, прысмакi

сластить саладзiць

слащавость саладжавасць

слаще саладзей; саладзейшы

слега лата

слегка злёгку

следить сачыць; наглядаць

следователь следчы

следовательно такiм чынам, выходзiць, значыць

следовательский следчыцкi

следовать 1) iсцi, ехаць; 2) накiроўвацца; 3) кiравацца (чым-небудзь), прытрымлiвацца (чаго-небудзь); 4) вынiкаць

следственный юр. следчы

следствие1 вынiк

следствие2 юр. следства

следующий наступны

слежка сочка, сачэнне

слезать злазiць

слезть злезцi

слепец сляпы, сляпак

слепок злепак

слечь 1) злегчы, легчы; 2) злегчы, палегчы (аб злаках, травах)

сливки 1) смятана, вяршкi; 2) перен. вяршкi

сливочный сметанковы

слизняк зоол. смоўж

слинять вылiняць, аблезцi

слитность злiтнасць

сличать звяраць, параўноўваць

слишком занадта, задужа, залiшне; вельмi

словарный слоўнiкавы

словарь слоўнiк

словно як, нiбы, быццам

словоизменение лингв. словазмяненне

словообразование лингв. словаўтварэнне

словообразовательный словаўтваральны

словоохотливость гаварлiвасць

словоохотливый гаваркi, гаварлiвы

словосочетание лингв. словазлучэнне

словоуказатель паказальнiк слоў

словоупотребление словаўжыванне

слог 1) лингв. склад; 2) лит. стыль

слоговой лингв. складовы

сложение 1) складанне; 2) склад (цела)

сложить скласцi, паскладваць

сложноподчинённый лингв. складаназалежны (сказ)

сложносочинённый лингв. складаназлучаны (сказ)

сложность складанасць; в общей сложности увогуле

сложный складаны

сломать зламаць; паламаць; с. себе шею скруцiць сабе карак

служебный службовы

слукавить схiтраваць

слух слых

случай 1) выпадак; 2) здарэнне; 3) нагода; на с. чего калi што якое; купить по случаю купiць выпадкова

случайность выпадковасць

случайный выпадковы

случиться 1) здарыцца, выпасцi; 2) трапiцца, надарыцца

слушатель слухач

слушать слухаць

слушок чутка; шэпты

слыть лiчыцца, славiцца

слышать чуць

слышимость чуткасць

слышимый чутны

слышно чываць, чутна, чутно

слюна слiна

слякотный слотны, хлюпотны

слякоть слота, хлюпота

смазливый прыгожанькi

смалец шмалец

сманить 1) прывабiць; 2) перен. пераманiць, перацягнуць

смарка: пустить на смарку змарнаваць

смекалка кемлiвасць, кемнасць

смекнуть скемiць, сцямiць

смертельный смяротны

смеситель тех. змешвальнiк, змяшальнiк

смести змесцi, пазмятаць

сместить 1) зрушыць, ссунуць; 2) зняць (з пасады)

смесь 1) мешанiна; 2) сумесь

смета эк. каштарыс

сметливость кемлiвасць, кемнасць

сметливый кемлiвы, кемны

смешиваемость змешвальнасць

смешиватель тех. змешвальнiк

смешки жартачкi, смешкi

смещение 1) зрушэнне, зрушванне, ссоўванне; 2) зняцце (з пасады)

смилостивиться змiлавацца, злiтавацца

смирение 1) уцiхамiранне, уцiхамiрванне, утаймаванне; 2) пакорлiвасць

смиренно пакорна, пакорлiва

смиренность пакорлiвасць

смиренный пакорны, пакорлiвы, цiхмяны

смирить уцiхамiрыць, утаймаваць

смириться уцiхамiрыцца, утаймавацца, скарыцца

смирный цiхi, спакойны, цiхмяны; рахманы (аб жывёлах)

смолкнуть змоўкнуць

смоловар смалакур

смородина парэчкi

смородинный парэчкавы

сморчок бот. смаржок

смотр агляд

смотреть 1) глядзець, пазiраць; 2) наглядаць; даглядаць; 3) выглядаць

смотритель дазорац; наглядчык

смочить намачыць

смочь змагчы

смрад смурод

смрадный смуродны, смярдзючы

смутить 1) засаромiць, збянтэжыць; 2) усхваляваць

смутный 1) невыразны, няясны; цьмяны; 2) неспакойны, трывожны

смутьян бунтаўшчык, баламут

смущаться 1) саромецца, бянтэжыцца; 2) хвалявацца

смущение сарамлiвасць, збянтэжанасць; хваляванне

смысл 1) сэнс; 2) розум

смыслить разумець, кемiць, цямiць

смысловой сэнсавы

смыться 1) змыцца, пазмывацца; 2) перен. змыцца, знiкнуць

смышлёный кемлiвы, кемны

смягчить змякчыць, памякчыць

смятение 1) збянтэжанасть, замяшанне; 2) перапалох; разгубленасць

снабдить забяспечыць, даставiць; даць

снабженец забеспячэнец, дастаўшчык

снабжение забеспячэнне, дастаўка

снаружи знадворку, звонку, зверху

снарядить падрыхтаваць, падгатаваць, забяспечваць, забяспечыць

снарядиться падрыхтавацца, падгатавацца; сабрацца (у дарогу)

снаряжение 1) падрыхтоўка, падгатоўка, зборы; забеспячэнне; 2) амунiцыя, рыштунак, начынне

сначала спачатку, спярша, перш

снегозадержание снегазатрыманне

снедь 1) ежа, яда; 2) перен. спажыва

сникнуть 1) панiкнуць; 2) прыцiхнуць (аб ветры), прыгаснуць (аб агнi); 3) перен. звянуць

снимок здымак

снискать здабыць (славу)

снисходительность 1) паблажлiвасць, памяркоўнасць, спагадлiвасць; 2) паблажлiвая пагарднасць

снисходительный паблажлiвы, нястрогi, памяркоўны, спагадлiвы

снисходить паважаць (каго-небудзь), адносiцца паблажлiва (да каго-небудзь)

снисхождение паблажка, ласка

снова зноў, iзноў

сновидение сон

сногсшибательный страшэнны, нечуваны, ашаламляльны

сноровка спрыт

сносный нядрэнны, нiштаваты

сноха нявестка

сношение зносiны

собеседник суразмоўнiк

собиратель збiральнiк

собирать збiраць; гатаваць, падаваць

соблаговолить зрабiць ласку

соблазн спакуса

соблазнительный спакуслiвы; прывабны

соблюсти 1) захаваць (чысцiню, парадак); 2) выканаць, зрабiць (у адпаведнасцi с правiлам, законам)

собрание 1) збор; 2) сход

собственник уласнiк

собственнический уласнiцкi

собственно уласна

собственноручно уласнаручна

собственность уласнасць

собственный уласны; свой

событие падзея; здарэнне

совершенно зусiм, цалкам

совершеннолетие паўналецце, даросласць

совершенный 1) дасканалы; 2) поўны, канчатковы; абсалютны

совершенство дасканальнасць

совершенствоваться удасканальвацца

совершить 1) зрабiць, учынiць, здзейснiць; 2) заключыць (здзелку); 3) справiць (абрад)

совестить сарамацiць

совесть сумленне

совет нарада; парада

советовать раiць, радзiць

советоваться раiцца, радзiцца

совещание нарада

совещательный дарадчы (голас)

совещаться раiцца, радзiцца

совлечь сцягнуць, сарваць, садраць

совместимость сумяшчальнасць

совместитель сумяшчальнiк

совместить сумясцiць

совместно сумесна; супольна

совместный сумесны; супольны

совок шуфлiк

совокупность сукупнасць

совокупный супольны; сумесны

совпадение супадзенне

совпасть супасцi

совратить 1) звесцi, збiць з правiльнага шляху; 2) спакусiць

соврать салгаць, схлусiць, зманiць

современник сучаснiк

современный сучасны

совсем зусiм

согласие 1) згода; 2) зладжанасць; гармонiя

согласиться 1) згадзiцца, пагадзiцца; 2) пагаднiцца

согласно 1) згодна; 2) зладжана; 3) адпаведна

согласный 1) згодны; 2) зладжаны; 3) адпаведны; 4) лингв. зычны

согласование 1) узгадненне, пагаджэнне; 2) лингв. дапасаванне

согласованный узгоднены, пагоджаны

соглашатель згоднiк

соглашение пагадненне

соглядатай выведнiк, шпiён

содействие садзейнiчанне

содействовать садзейнiчаць

содержание 1) утрыманне; 2) забеспячэнне, плата; 3) змест; 4) колькасць, наяўнасць

содержательный змястоўны

содержать 1) утрымлiваць; 2) трымаць (у пэўных умовах); 3) змяшчаць

содержимое змесцiва

содрогание уздрыг, дрыжыкi

содрогнуться здрыгануцца, задрыжаць; скалануцца

содружество 1) садружнасць, супольнасць; 2) сяброўства

соединение злучэнне

соединитель злучальнiк

соединительный злучальны

соединить 1) злучыць; 2) перан. спалучыць

сожаление шкадаванне, жаль; спагада, спачуванне

сожжение спаленне

созвать склiкаць; запрасiць

созвездие сузор'е

созвучие сугучнасць

созвучный сугучны

создание стварэнне

создатель 1) тварэц, стваральнiк; 2) бог

создать стварыць

созерцание сузiранне

созерцатель сузiральнiк

созерцательный сузiральны

созидание стварэнне; тварэнне

созидательный стваральны

созидать ствараць

сознавать усведамляць; разумець

сознание 1) усведамленне, разуменне; 2) филос. свядомасць; 3) прытомнасць

сознательный свядомы

сознаться прызнацца

созорничать насваволiць

созревание паспяванне, выспяванне

созреть 1) паспець, выспець; 2) перен. стаць дарослым

созыв склiканне

соизволить зрабiць ласку, пажадаць

соизмеримый сувымерны

соизмерить сувымераць

соисполнитель сувыканаўца

сойти сысцi

сойтись сысцiся

сокращение скарачэнне

сокращённый скарочаны

сокровенный патаемны, скрыты; запаветны

сокровище скарб

сокровищница скарбнiца

сокрушительный знiшчальны, разбуральны

сокрушить знiшчыць, разбурыць

солидный 1) грунтоўны; 2) сур'ёзны, сталы; 3) значны, вялiкi

солнце сонца

солнышко сонейка

соловый буланы (аб масцi каня)

солодка бот. лакрычнiк

соломорезка с.-х. сячкарня

солонка салянка, сальнiца

сомнение сумненне

сомнительный 1) няпэўны, сумнiўны; 2) падазроны

сомножитель мат. сумножнiк

соображение меркаванне; разуменне

сообразительный кемлiвы, кемны, цямлiвы

сообразить 1) узважыць, абмеркаваць; 2) зразумець, уцямiць

сообразно адпаведна

сообразность адпаведнасць, згоднасць

сообразовать узгаднiць, пагадзiць

сообща супольна, сумесна, разам

сообщение паведамленне

сообщить паведамiць

сообщник саўдзельнiк, супольнiк

сообщничество саўдзел, супольнiцтва

соорудить 1) збудаваць; 2) змайстраваць

сооружение 1) будаванне; 2) збудаванне, будынак

соответственно адпаведна

соответственный адпаведны

соответствовать адпавядаць

соответствующий адпаведны; прыдатны

соотечественник суайчыннiк; зямляк

соотнести суаднесцi

соотносительный суадносны

соотношение суадносiны

сопеть сапцi

соподчинение 1) супадпарадкаванне; 2) лингв. сузалежнасць

соподчинительный лингв. сузалежны

сопоставительный параўнальны, супастаўляльны

соприкосновение 1) сутыкненне, судакрананне; 2) перен. дычыненне

соприкоснуться 1) даткнуцца, дакрануцца; 2) сутыкнуцца

сопричастный прыналежны, датычны

сопроводительный суправаджальны

сопроводить дадаць, далучыць

сопутствие спадарожнiчанне

сопутствовать 1) спадарожнiчаць; 2) перен. адбывацца адначасова

сор смецце

соразмерный суразмерны; адпаведны

сорванец гарэза, свавольнiк, дураслiвец

соревнование спаборнiцтва

соревноваться спаборнiчаць

соринка парушынка

сорняк пустазелле

сорокодневный саракадзённы

сороколетие саракагоддзе

сорокочасовой саракагадзiнны

сосед сусед

соседствовать суседнiчаць

соскоблить саскрэбцi

соскользнуть саслiзнуць

соскучиться 1) знудзiцца; 2) засумаваць, замаркоцiцца

сослагательный лингв. умоўны (лад)

сослуживец таварыш (калега) па службе

сосняк хвойнiк, сасоннiк

сосредоточение сканцэнтраванне, засяроджанне

сосредоточиться сканцэнтравацца, засяродзiцца; сабрацца

составитель складальнiк, укладальнiк

состояние стан; маёмасць, багацце

состоятельность 1) плацежаздольнасць; заможнасць; 2) перен. слушнасць, грунтоўнасць

состоять 1) складацца; 2) заключацца; 3) знаходзiцца (пры кiм-небудзь)

сострадание спачуванне, спагада

сострадательный спачувальны, спагадлiвы, жаласлiвы

состричь састрыгчы

состряпать 1) згатаваць; 2) перен. змайстраваць, сфабрыкаваць

состязание спаборнiцтва

состязаться спаборнiчаць

сосулька лядзяш, лядзяк

сосуществование суiснаванне

сосуществовать суiснаваць

сосчитать злiчыць, палiчыць

сотрудник супрацоўнiк

сотрясаться дрыжаць, трэсцiся, калацiцца

сотрясение 1) трасенне, страсенне; 2) псих. узрушэнне

соучастие саўдзел, саўдзельнiцтва

соучастник саўдзельнiк

сохранение захаванне, захоўванне

сохранить захаваць

сохранность захаванасць, цэласць, непапсаванасць

соцветие бот. суквецце

социально-исторический сацыяльна-гiстарычны

сочетание спалучэнне

сочетать спалучыць

сочинение 1) складанне, стварэнне, пiсанне; 2) твор; 3) сачыненне (школьнае); 4) лингв. злучэнне

сочинитель пiсьменнiк, лiтаратар

сочинить 1) скласцi, стварыць, напiсаць; 2) выдумаць, прыдумаць

сочность сакавiтасць

сочувствие спачуванне, спагада

сочувствовать спачуваць, спагадаць

сощурить прыжмурыць (вочы)

союз лингв. злучнiк

спасатель 1) ратавальнiк, ратаўнiк; 2) выратавальнiк (судна)

спасательный ратаўнiчы, выратавальны

спасение 1) ратаванне, выратаванне; 2) ратунак, паратунак

спасибо дзякуй

спаситель збавiцель; выратавальнiк

спасительный выратавальны

спасти выратаваць

спеленать спавiць

сперва спачатку, спярша, перш, раней

спереди спераду

спесивость ганарлiвасць, фанабэрыстасць, пыхлiвасць

спесь фанабэрыя, пыха, гонар

спецодежда спецвопратка

спилить спiлаваць, зрэзаць

спичечный запалкавы

спичка запалка

сплавщик плытагон, плытнiк

сплетник пляткар

сплетня плётка

сплотить 1) збiць, звязаць (злучыць); 2) перен. згуртаваць, з'яднаць, аб'яднаць

сплотиться згуртавацца, з'яднацца, аб'яднацца

сплочение згуртаванне, з'яднанне, аб'яднанне

сплочённость згуртаванасць

сплошной 1) суцэльны; 2) безупынны, бесперастанны

сплошь скрозь; цалкам

сподвижник паплечнiк, саратнiк

спозаранку з самага ранку, зранку, на досвiтку

спор спрэчка

спорить 1) спрачацца; 2) iсцi ў заклад

спориться быць спорным, iсцi спорна

спорный спрэчны

спорщик спрачальнiк

спорый спорны

способность здольнасць

способный здольны, здатны

способствовать садзейнiчаць, дапамагаць, спрыяць

спохватиться схамянуцца; абдумацца

справка даведка

справочник даведнiк

спрос 1) запытанне; патрабаванне; 2) попыт

спросить спытаць, запытаць; папрасiць

спросонок спрасонку

спрыгнуть саскочыць

спрыснуць апырскаць, спырснуць

спрямить выраўнаваць

спрятать 1) схаваць; 2) затаiць, скрыць

спугнуть спудзiць

спутать 1) зблытаць; 2) спутаць (каня)

спутник спадарожнiк

сработаться 1) спрацавацца, знасiцца, сцерцiся; 2) спрацавацца (дасягнуць зладжанасцi ў працы)

сравнение параўнанне

сравнительный параўнальны, параўнаўчы

сравнить 1) параўнаць; 2) зраўнаваць (зрабiць роўным)

сравнять зраўнаваць

сражаться бiцца, ваяваць; змагацца

сражение бiтва; змаганне

сразить 1) паразiць, разбiць; перамагчы; 2) перен. уразiць

срам сорам, сарамата

срамить сарамацiць

среда1 асяроддзе

среда2 серада (дзень тыдня)

среди сярод, пасярод

средина сярэдзiна

средний сярэднi

средство сродак

сретение 1) уст. сустрэча; 2) рел. грамнiцы

сродниться зраднiцца, параднiцца

срок тэрмiн; час

срочно тэрмiнова; спешна

срочный тэрмiновы; спешны

срубить ссячы; высечы

ссора сварка

ссориться сварыцца

ссучить ссукаць, пассукваць

ссылка спасылка

ставня аканiца

стадо статак

стакан шклянка

станкостроение станкабудаванне

старательность стараннасць, руплiвасць

старательный старанны, руплiвы

старина 1) старадаўнасць, даўнiна (эпоха, час); 2) старасветчына (старасвецкi звычай)

старозаветный старасвецкi

старообрядец старавер

старческий старэчы

стать 1) постаць, стан; 2) перен. характар, склад

статья артыкул

стащить 1) сцягнуць, звалачы; 2) знесцi, пазносiць

стая чарада

створчатый створкавы

стебель сцябло

стебельчатый сцяблiнiсты

стеблистый сцеблаваты

стегнуть сцебануць, хвастануць

стеклить шклiць

стекло шкло; шыба (у акне)

стекловатый 1) шклiсты; 2) шклопадобны

стеклодув шкловыдзiмальшчык

стеклозавод шклозавод, гута

стеклорез шкларэз

стеклянеть шклянець

стеклянный шкляны

стеклярус шклярус

стекольщик шкляр

стелька вусцiлка, сцiлка

стенать стагнаць, енчыць

стенной 1) сценны; 2) насценны

степенный паважны, сталы

степень ступень

степь стэп

стереозвук стэрэагук

стереть 1) сцерцi; 2) намуляць

стеречь сцерагчы, пiльнаваць

стержень 1) тех. стрыжань, шпень; 2) перен. аснова, стрыжань

стерня iржышча

стесать счасаць

стеснение абмежаванне; цяжкасць (дыхання)

стеснительный 1) цяжкi, невыгодны, абмежавальны; 2) сарамлiвы, нясмелы

стеснить 1) сцiснуць; 2) абмежаваць

стечь сцячы, пасцякаць

стилевой стылявы

стилет штылет

стилистический стылiстычны

стимулировать стымуляваць

стиральный пральны

стирка мыццё

стихосложение вершаскладанне

стихотворение верш

стихотворный вершаваны

стлать слаць

стлаться слацца

стоговище с.-х. стажар'е

стоимость 1) кошт; 2) эк. вартасць

стоить 1) каштаваць; 2) быць вартым

стоймя стаўма, старчма, старчаком

сток сцёк

столб слуп

столбенеть слупянець

столбец слупок

столбняк 1) мед. слупняк; 2) перен. аслупяненне

столетие стагоддзе

столетний стогадовы

столетник бот. альяс

столкновение 1) сутыкненне, сутыканне; 2) сутычка

столкнуть 1) саштурхнуць; спiхнуць; 2) стукнуць (iлбамi); 3) сутыкнуць

столковаться згаварыцца, дамовiцца

столочь стаўчы

столпиться стоўпiцца, сабрацца

столь так, гэтак, настолькi, у такой ступенi

стон стогн, енк

стонать стагнаць, енчыць

стопа 1) анат. ступня; 2) лит. стапа

сторож вартаўнiк

сторожевой вартавы; вартаўнiчы

сторожить вартаваць

сторониться 1) саступаць у бок, саступаць з дарогi; 2) перен. пазбягаць, цурацца

сторонник прыхiльнiк

сточный сцёкавы

стоящий варты

страда гарачая пара

страдалец пакутнiк

страдальческий пакутны, пакутнiцкi

страдание пакута

страдательный лингв. залежны (стан)

страдать пакутаваць, мучыцца

стража варта

страна краiна

страница старонка

странник вандроўнiк

страннический вандроўнiцкi

странный дзiўны

страноведение краiназнаўства

странствие падарожжа

странствовать вандраваць, падарожнiчаць

страстный палкi, гарачы; заўзяты

страсть гарачае пачуццё, захапленне, палкасць

страшилище страшыдла, страхоцце

стрекач: дать стрекача даць цягу, даць драпака (драла)

стремглав стрымгалоў

стремительно iмклiва, iмпэтна

стремительный iмклiвы, iмпэтны

стремиться iмкнуцца

стремление iмкненне

стремнина 1) быстрыня; 2) строма, круча

стремянка драбiны; драбiнкi

стричь стрыгчы

строение 1) будынак; 2) будова, пабудова

строжайший найстражэйшы

строже стражэй; стражэйшы

строитель будаўнiк

строительный будаўнiчы

строительство будаўнiцтва

строить 1) будаваць; 2) ствараць

строй 1) лад; 2) воен. строй

стройка 1) будаванне, будаўнiцтва; 2) будоўля

строка радок

строкоотливной радкаадлiўны

стронуть скрануць, зрушыць

стронуться скрануцца, зрушыцца

стропило кроква

стропильный кроквенны

строптивец упарты, свавольнiк, неслух

строптивость упартасць, свавольнасць, непаслухмянасць

строптивый упарты, свавольны, непаслухмяны

строчечный радковы

строчка радок

строчной: строчная буква малая лiтара

струистый струменiсты, бруiсты

струиться струменiцца, бруiцца

струйка струменьчык, цурок

струсить збаяцца, спужацца

стручистый стручны

стручковый струкавы, струковы

стручок струк

струя струмень

стряпать 1) гатаваць; 2) перен. майстраваць; фабрыкаваць